آسمان پرستاره پرشیا
شرکت خدمات مسافرتی و جهانگردی
پشتیبانی 24 ساعته
اصفهان از دوران قبل از اسلام و حتی شاید پیش از پیدایش تمدن های مهم در ایران، محلی مناسب برای سکونت انسان ها بوده است. شهر اصفهان فعلی در منطقه ای شبیه به یک دشت بنا شده به این معنا که سر زمینی هموار با رشته کوه های بلند احاطه شده است و رودی پر آب و دائمی مانند زاینده رود در این دشت، جریان دارد بنابراین می توان حدس زد که این مناطق از قرن ها پیش، مکانی مهم و مناسب برای کشاورزی و شهر نشینی بوده همچنان که می دانید آثار تمدن شهری متعلق به دوران ساسانی، هنوز هم در تور اصفهان پا بر جا می باشند. طبق گفته مورخان کهن همچون حمزه اصفهانی به نظر می رسد که شهر اصفهان از آنجایی که دقیقاً در مرکز فلات ایران قرار داشته، محلی مناسب برای گرد همایی سپاهیان پارس بوده است و سپاهیان از مناطق فارس و کرمان، پیش از اینکه عازم نبرد در خارج از مرز‌های ایران شوند در این منطقه جمع می شدند. حمزه اصفهانی دلیل نام اصفهان را هم همین مورد بیان می کند و نام قدیمی شهر را سپاهان یعنی محلی برای جمع شدن سپاهیان می داند. نام های دیگری هم برای شهر تور اصفهان در دوران گذشته استفاده می شده که از معروف ترین آن ها جی (معرب گی) است.
یکی از بهترین منابع برای مطالعه تاریخ اصفهان قدیم، مسجد جامع اصفهان واقع در سبزه میدان است. این مسجد یکی از سازه های مهم تور اصفهان بوده که در طی چندین قرن رشد کرده و به وسعت آن اضافه شده است. حتی عده ای اعتقاد دارند این مسجد پیش از اسلام متعلق به زرتشیان بوده و برای برپایی آتش یا به عبارتی به عنوان آتشکده استفاده می شده که بعد از اسلام به یکی از مهم ترین مسجدهای شهر تور اصفهان تبدیل شده است.
اصفهان قدیم و جدید را به چه شکلی می توانیم دسته بندی کنیم؟ از بافت ساختمان های تور اصفهان کاملاً مشخص است که در گذشته، آبادی شهر بیشتر در قسمت شمالی زاینده رود قرار داشته و در دهه های اخیر این رشد از سمت جنوب زاینده رود رو به افزایش است. در واقع نمی توانیم تور اصفهان قدیم و جدید را به راحتی از هم تفکیک کنیم. به هر محله ای از شهر تور اصفهان قدم بگذارید یکی از آثار و میراث تاریخی را مشاهده خواهید کرد و هر چه در سمت شمال زاینده رود پیش برویم، گنبد‌های فیروزه ای بیشتری را می بینیم که مانند شناسنامه اصفهان هستند. غیر از دو موردی که نام بردیم آثار تاریخی چندانی از دوران ساسانی و یا قبل از آن در اصفهان باقی نمانده است با این حال قطعاً از دوران هخامنشیان به بعد در تمام ادوار تاریخ اصفهان شهر مهم ایران بوده است. هر چقدر هم درباره تاریخ کهن تور اصفهان تردید داشته باشیم در یک مورد توافق و اطمینان داریم و آن هم اینکه نام شهر اصفهان با سلسله صفویان گره خورده است. در دوران صفویان وقتی اصفهان به عنوان پایتخت انتخاب شد، تعداد کاخ ها، مساجد و کاروانسرا‌ها به دستور شاهان افزایش پیدا کردند. وجود معماران و هنرمندان چیره دست در آن دوران طلایی تور اصفهان ، این شهر را تبدیل به زیباترین شهر تمدن اسلامی کرد. اگر سفری به اصفهان داشته باشید و از این شهر به دقت دیدن کنید متوجه می شوید که اصفهان قدیم و جدید از هم جدا نیستند و آثار کهن و مدرن با یکدیگر پیوندی همیشگی دارند. مکان های دیدنی اصفهان بسیار زیاد است.
از نام های قدیم اصفهان می توانیم به نام های آپادانا، آصف هان، اسباهان، اسبهان، اسپاتنا، اسپادنا، اسپاهان، آسپدان، اسپدانه، اسپهان، اسپینر، اسفاهان، اسفهان، اصباهان، اصبهان، اصپدانه، اصفاهان، اصفهان، اصفهانک، انزان، بسفاهان، جی، دارالیهودی، رشورجی، سپاهان، سپانه، شهرستان، صفاهان، صفاهون، گابا، گابیان، گابیه، گبی، گی، نصف جهان و یهودیه اشاره کنیم.
همانطور که متوجه شده اید نام های قدیم اصفهان بسیار متعدد بوده اند که یکی از دلایل این نام های گوناگون، تغییرات تاریخی بسیاری است که برای شهر اصفهان رخ داده، درست است که دوران اوج شهر اصفهان متعلق به سلسله صفوی می باشد ولی حتی پیش از این دوره نیز، تور اصفهان نقش مهمی در میان شهرهای ایران داشته و هر بار با شهرتی که پیدا می کرده نام آن هم تغییر داده می شده و به مرور بین مردمان به کار می رفته است.
نام اصفهان در زمان هخامنشیان گی بوده که بعد از ورود اسلام به ایران به صورت معرب آن استفاده شده و به شهر تور اصفهان کنونی نام جی را نسبت داده اند. نام اصفهان در زمان هخامنشیان مربوط به کارایی بوده که شهر اصفهان برای سلسله هخامنشینان داشته است. در آن دوران و حتی شاید پیش از آن، در محل تور اصفهان کنونی تمام لشکر‌ها و سپاهیان متحد با دولت هخامنشیان گرد هم آمده و برنامه کشور گشایی ها و نبرد‌ها را می ریختند. از این جهت شهر اصفهان به عنوان محلی برای جمع آوری سپاهیان متحد هخامنشیان حائز اهمیت بوده و این نقش در ادامه تاریخ، مهم تر و تأثیر گذار‌تر شده است.
مساحت استان اصفهان ۱۰۷۰۲۷ كيلومتر مربع می باشد و تقريباً ۶/۶ درصد از مساحت كل كشور را تشكيل داده است. مرکز استان اصفهان ، شهر تاریخی اصفهان است و فاصله مرکز استان تا تهران ۴۳۹ کیلومتر می باشد. شکل استان از لحاظ گسترش در امتداد طول و عرض جغرافیایی به گونه ای است که میانگین طول آن ۵۳۲/۵ کیلومتر و عرض استان برابر با ۴۰۵ کیلومتر می باشد. استان اصفهان از شمال با استان های قم و سمنان، از شمال غربی با استان مرکزی، از غرب با استان های لرستان و چهارمحال و بختیاری، از جنوب غربی با استان کهگیلویه و بویراحمد، ازجنوب با استان فارس ، از جنوب شرقی با استان یزد و از شرق با استان خراسان همسایه است.
همین ابتدای امر بگوییم که سفر در فصل زمستان به شهر زیبای اصفهان، کم هزینه تر از سفر در سایر فصل هاست. از آنجا که تعداد مسافر در زمستان کمتر می شود، امکان اخذ بلیط چارتر بیشتر شده و در نتیجه سفری ارزان تر در پیش رو خواهید داشت. این مدل سفر کردن به احتمال زیاد برای مردم اقلیم سرد مانند تبریز یا نواحی شمال غربی ایران به مراتب ساده تر و حتی لذت بخش تر خواهید بود زیرا آنان در تور اصفهان سرمای کمتری نسبت به شهرهای خودشان حس خواهند کرد. اگر برخلاف این موضوع؛ در مناطق گرمسیری کشور ساکن هستید به یقین در زمستان های اصفهان اذیت خواهید شد؛ با این حال پیشنهاد ما این است که در فصل بهار به سیاحت بپردازید.
خیلی ها پاییز را زیباترین فصل سال می دانند و از همین حیث آن را برای مسافرت های خود انتخاب می کنند. فصل برگ ریزان در هر شهری با یک چهره خود را نشان می دهد و در تور اصفهان با وجود باغ های کهن و باستانی این زیبایی چندین برابر می شود. از طرفی شرایط جوی و آب و هوایی نیز بسیار مساعد شده و تقریبا هوا در این فصل خنک است. سفر در فصل پاییز هم می تواند هزینه ها را تا حدودی برای شما کنترل کند زیرا فصل مسافرات یعنی تابستان به پایان رسیده و مدارس نیز باز می شوند.
یکی از شلوغ ترین فصل ها برای مسافرت به هر نقطه از ایران، فصل گرم تابستان است. مدارس و دانشگاه ها در تابستان تعطیل می شوند و والدین به همراه فرزندان خود روانه شهرهای گردشگری شده تا خستگی ایام درس خواندن را از تن به در کنند.
شرایط جوی را برای طولانی مدت نمی توان پیش بینی کرد اما اگر بخواهیم کلی تابستان های تور اصفهان را توصیف کنیم باید بگوییم که دمای آن در این برهه از سال بسیار گرم و آزار دهنده می شود. چنانچه قصد سفر به این شهر را دارید؛ بدانید به احتمال زیاد از نظر دمایی ممکن است قدری اذیت شوید؛ اما اگر از مناطق جنوبی ایران مثل اهواز و آبادان به این مقصد عزیمت می کنید، مطمئناً نه تنها برایتان سخت نیست بلکه هوایی خوب و سفری فوق العاده خواهد بود.
بدون اغراق بهترین زمان سفر به اصفهان فصل دل انگیز بهار خواهد بود که سرشار از طراوت و زیبایی است. بهترین شرایط آب و هوایی در این فصل وجود دارد و رفتن به نصف جهان در این سه ماه سال می تواند تجربه تکرار نشدنی برای شما با ارمغان بیاورد. با این تفاسیر فراموش نکنید که با وجود تعطیلات نوروز، بهار شلوغ ترین فصل سال برای مسافرت است. اشاره ای داشته باشیم به این نکته که در این فصل بهترین و خوش آب و هواترین ماه نیز ماه اردیبهشت خواهد بود.
یکی از بهترین ایام برای مسافرت ما ایرانی ها قطع به یقین تعطیلات نوروز است. در این ایام علاوه بر فراقت تحصیلی فرزندان، والدین نیز شرایط مناسب تری برای سفر دارند. مکان های تاریخی و مشهور اصفهان مثل میدان نقش جهان در عید نوروز بسیار شلوغ می شود و البته همین امر موجب شور و هیجان بین تورست ها و مسافران خواهد شد و لذت سفر را برای شما دو چندان می کند. بلیط هواپیما تهران اصفهان و یا هر شهر دیگری به این مقصد را سعی کنید پیش از آغاز تعطیلات رزرو کنید زیرا با توجه به بالا بودن تقاضا در این ایام، ممکن است با نبود بلیط برای تاریخ مورد نظر مواجه شوید. با تمام این تفاسیر باید بگوییم که بهترین زمان سفر برای مسافرت به شهری مثل اصفهان که از پرترددترین مقاصد گردشگری می باشد، نسبی است؛ زیرا افراد از قسمت های مختلف ایران و جهان با شرایط جوی متفاوت به آن سفر می کنند.
در نطنز و آبادى هاى آن رسم است که در شب هاى هفدهم، هيجدهم و نوزدهم دى ماه کودکان در دسته هاى مختلف جمع مى شوند و هر دسته در يکى از تپه ها و بلندى هاى آبادى بوته و خار و هيزم را که از پيش جمع کرده اند آتش مى زنند بطورى که شعله هاى آتش سراسر آبادى را روش کند. آنها معتقدند روشنائى اگر به درخت ها برسد آن سال ميوه و سردرختى بيشتر مى شود و آفات از بين مى رود. برخى به نيت آنکه درختان ميوه بيشترى بدهند به قبرستان رفته و سنگ هاى کوچک و بزرگ جمع مى کنند و به شاخه هاى درختان مى آويزند. در مراسم آتش افروزى بعد از خاموش شدن آتش ها و تاريکى دوباره به ده برمى گردند و به يک نفر توبره ٔ بزرگى مى دهند و به حالت گروهى به در خانه ها رفته، گاهى دسته ها با هم برخورد مى کنند و با هم درگير مى شوند تا يکى پيروز شود .
در کاشان و اطراف آن ماه را سى روز محاسبه مى کنند و براى گرفتن جشن شب اول اسفند قرار جشن مى گذارند. از يک ماه تا چهل روز پيش از اسفند قرار مى گذارند که در يک روز و يک شب همه ٔ اهل آبادى شب اسفند بگيرند. اين نوع محاسبه را به کاشى ها منسوب مى دارند
چله ٔ بزرگ و چله ٔ کوچک در تور اصفهان
در مرق (Marag) کاشان براى زمستان تقسيم بندى مخصوص دارند: ده روز اول زمستان و چهل روز بعد از آن را ‘چله ٔ بزرگ’ و بيست روز بعدى را ‘چله ٔ کوچک’ مى دانند و به ده روز بعد ‘امن و بهمن’ مى گويند. از ده روز باقى مانده هفت رو ‘سرما پيرزن’ و سه روز ‘سرما عجوزه’ است .
در جوشقان استرک کاشان هم چله از دهم دى ماه شروع مى شود و تا بيستم بهمن ادامه دارد. اين چهل روز را به چهار قسمت کرده اند که هر قسمت ده روز است و هر ده روز نامى دارد: ده روز اول را چله ٔ بزرگ يا چله ٔ قوس مى نامند. ده روز دوم را چله ٔ کوچک و ده روز سوم را چله ٔ برزگر و ده روز چهارم را چله ٔ جولا مى نامند . در اين مدت بنا به رسم محل برزگران به خانه ٔ مالک مى روند و برف بام ها را پائين مى کنند. در آن روز زن ارباب آش هوا مى پزد تا بعد از روئيدن برف ها از اين آش ميل کنند .
اسنبدى کاشان
مردم کاشان و اطراف آن ماه هاى سال ار سى روز حساب مى کنند و يک سال را سيصد و شصت روز و حساب پنج روز باقيمانده را جدا نگه مى دارند و آن را پنجه مى نامند. به اين ترتيب، بيست و پنجمين بهمن ماه تقويم رسمى شب اول اسفند است که آن را شب اسبند رعينى يا زراعتى مى نامند و عقيده دارند هر سال ده پانزده روز قبل از رسيدن اسفند باد معتدل مى وزد که به آن ‘باد اسبند’ مى گويند و آن را پيک بهار مى دانند .
در اين شب دکاندارها دکان ها را چراغانى مى کنند. آرايش دکان هاى سبزى فروشى بسيار زيبا صورت مى گيرد. آجيل فروشان براى اسبندى آجيل آچار درست مى کنند و خوردن اين آجيل در اين شب رسم است .
اهالى کاشان در اين شب براى شام پلو مى پزند و پلو ماهى دودى يا چلو با کوکو مى پزند يا کشمش پلو مى خورند. پنير و ماست نيز بر سر سفره براى شگون مى گذارند. معتقدند در اين شب نبايد تخم مرغ خوردو بايد آن را در خانه نگاه داشت .
ازدواج با خواستگارى آغاز مى شود. اگر والدين دختر موافقت خود را اعلام نمايند . داماد در شبى خوش يمن خوانچه به خانه ٔ عروس مى فرستد. اين خوانچه از شيريني، يک جلد قرآن، آئينه، سبزي، شربت، حنا، هل، ميخک، دارچين، نمک، کندر، تخم مرغ، شانه، اسفند و ابريشم هفت رنگ است. اين شکل از مراسم بيشتر از جندق مشاهده مى شود .
هنگام بردن خوانچه کسى پيشاپيش گروه قصيده اى در مدح ائمه اطهار مى خواند و بقيه صلوات مى فرستند. و وارد خانه عروس مى شوند. بعد از اين مرحله مراسم عقد با حضور بستگان دو طرف برگزار مى شود. در اين مراسم زنى با سوزن خياطى ابريشم هفت رنگ را به سر عروس و داماد مى کشد يعنى آنها را به هم مى دوزد تا پيوند آنها ابدى شود .
صبح روز بعد دو مرد و دو زن از بستگان عروس و داماد مردم را براى صرف چاى و شيرينى دعوت مى کنند. به اين رسم طلبون مى گويند. در اين مجلس يک زن خوش شانس حلقه اى به دست عروس و کفشى به پاى او مى کند. سه روز بعد مجلس سيمان عروس برگزار مى شود که مردها در خانه داماد و زن ها درخانه عروس جمع مى شوند .
مراسم زفاف و بردن عروس سه چهار روز بعد از عقد يا چند ماه و حتى دو سال هم مى تواند طول بکشد. يک هفته پيش از آن مراسم رخت برون و يک روز پيش مراسم آرايش عروس برگزار می شود. سپس عروس را به حمام مى برند و حنابندان انجام مى شود. همين مراسم به طور جداگانه براى داماد برگزار مى شود. سپس همه به خانه ٔ عروس مى روند و داماد يکى دو ساعت کنار عروس مى نشيند و زن ها براى ديدن عروس مى آيند و سر و صدا را مى اندازند. سپس داماد به خانه ٔ مى رود تا مقدمات را فراهم کنند اواخر شب داماد و عده اى از مدعوين به خانه عروس رفته تا عروس را بياورند. اين مراسم با دايره دمبک و غزل خوانى برگزار مى شود. عروس را از زير قرآن رد مى کنند و زنى آئينه بزرگى رو به روى صورت عروس مى گيرد. عروس از پدر و مادر خود خداحافظى مى کند. و مردها با قصيده و غزل‌خوانى از جلو و زن ها با گفتن هولولو و شاباش از ؟؟؟ به سمت خانه داماد به راه مى افتند. مقابل خانه داماد عروس مى ايستد تا داماد پاانداز را تقديم کند. سپس داماد چند انار يا سيب به سمت عروس پرت مى کند. جلو در خانه داماد عروس را در آغوش مى گيرد و به حجله مى برد. دائى يا عموى عروس وارد حجله مى شود و سوره الرحمن تلاوت مى کند و سر عروس و داماد را به هم مى زند تا خجالت آنها بريزد. جمعيت متفرق مى شوند. داماد و عروس بايد با آفتابه لگن پاى يکديگر را بشويند. داماد اين آب را به چهارگوشه خانه مى ريزد .
روز بعد والدين عروس ناهار مى فرستند و اقوام هديه اى به نام در حجلگى مى برند .
غروب سه شنبه آخر سال بانوى خانه بوته اى را آتش مى زد و آن را در کوچه مى انداخت. کوزه آبى با چند دانه اسفند هم روى آتش مى ريخت تا بلا دور شود. شب چهارشنبه سورى فالگوشى و فال کوزه انجام مى شد.
شب عيد نوروز را پلو مى پختند. سفره پهن مى کردند و انواع خوراکى ها استفاده مى شد.
در تور اصفهان از شب اول ماه محرم مراسم عزاداری برای امام حسین علیه السلام شروع می شود. قبل از شروع ماه مردم تور اصفهان شروع به سیاهپوش کردن تکایا و حسینیه ها می کنند.
در اصفهان هر محله دسته عزاداری مخصوص به خود را دارد که غالباً نام محله را روی دسته می گذارند . دسته های چهارسو، لومبان، در کوش و طوقچی هر کدام نام محله های قدیمی و معروفی در تور اصفهان است. در شب های محرم دسته های عزاداری به محله های یکدیگر می روند و به طور مشترک با سینه زن های میهمان شان از محله دیگر، مراسم را با هم برپا می کنند .
در این ایام عزاداران به یاد امام حسین علیه السلام بر سر و روی خود گل می مالند .
در دسته ها در صف اول بزرگان محل، پشت سر آنها زنجیرزن ها و در پایان صف سینه ز ن ها حرکت می کنند .
در روز عاشورا، تمام دسته های سینه زنی در میدان امام جمع می شوند و به صورت متحد عزاداری می کنند .در تور اصفهان خانه ای به نام خانه زرگرباشی است . خانم های اصفهانی روز تاسوعا در این خانه جمع می شوند و نذورات پارسال خود را ادا می کنند .
یکی از مراسم مهم محرم که از شب های اولیه ماه آغاز می شود، تعزیه خوانی است .
به این صورت که یک نفر از گروه تعزیه خوانی با صدای طبل، شروع شدن تعزیه را به اطلاع مردم می رساند. بعد از این که مردم جمع شدند در صحنی که به این منظور تهیه شده است تعزیه خوان ها مرثیه های خود را اجرا می کنند.
در تور اصفهان غالباً لوازم و تجهیزات مورد نیاز تعزیه خوانی از نذورات مردم تهیه می شود .
مردم لنجان ظهر روز عاشورا و تاسوعا بهترین غذای خود را تهیه می کنند و آن را در سینی می گذارند، سینی ها را روی سرهایشان می گیرند و به پشت در حسینیه ای می روند که سینه زن ها و زنجیرزن ها در آنجا مشغول برگزاری مراسم هستند .
ساعت ۱۲ ظهر در حسینیه باز می شود و مردم در صف های طولانی، با سینی هایی بر سر که پر از نذوراتشان است وارد حسینیه می شوند .
در تور اصفهان اکثراً تا روز دهم غذاهای نذری مردم قیمه است به جز خمینی شهر که در آنجا نذر اصلی در عاشورا آبگوشت است .
در شب اربعین مردم به مساجد می روند. چراغ ها را خاموش می کنند و سوگواری می کنند. از غذاهای این شب شله زرد و آش شله قلمکار است .
همچنین همه ساله آیین های عزاداری ماه محرم در مناطق مختلف کاشان و اطراف آن نیز با شور و عشق خاص مردم به اباعبدالله الحسین علیه السلام برگزار می شود و عاشقان آن حضرت ارادت و تجدید میثاق خود را هر سال در قالب عزاداری مستحکم تر می کنند .
این آیین ها به فراخور فرهنگ و شیوه های مرسوم در کاشان با اندکی تفاوت از دیرباز همواره در قالب هیأت های مذهبی و راه اندازی دستجات و تکایا برگزار شده است .
با نگاهی به تاریخ عزاداری سنتی در کاشان و شهرهای همجوار آن، همچون نطنز، آران و بیدگل و اردستان به برخی آیین های سنتی ازجمله نخل گردانی و حمل خیمه گاه حسینی و شهدای کربلا بر می خوریم که در زمان آل بویه مرسوم بوده و در زمان قاجار نیز با برپا کردن تکیه ها آیین های تعزیه رونق بیشتری گرفته است .
ازجمله آیین های سنتی محرم در کاشان که به تناسب ایام این ماه حزن و اندوه درگذشته و حال برپامی شود، می توان به آیین چاووش خوانی یا چاووش عزا اشاره کرد .
دراین آیین که قبل از آمدن محرم برپامی شود، فردی در جلوی کاروان در حالی که بیرقی در دست دارد، آمدن محرم را با ذکر اشعاری حزین به مردم خبر می دهد .
بسیاری از ارادتمندان به امام حسین علیه السلام در حالی که با یک دست مشک آب و با دست دیگر کاسه ای در دست دارند به یاد تشنه لبان کربلا، عزاداران را سیراب می کنند .
برخی از سقایان در گذشته اشعاری نیز در دستگاه ها و آوازهای دشتی و بیات و غیره می خواندند .
نظیر این گروه از جمله گروه ضیغم و نوش آباد هنوز در کاشان و نوش آباد آران و بیدگل فعالیت دارند و یکی از قدیمی ترین گروه های سنتی آیین های عزاداری این مناطق هستند .
آیین فرات خوانی که هنوز در کاشان و بویژه مناطق خشک کویری مرسوم است، خواننده اشعاری را بر آب فرات می خواند، به طوری که واقعه غم انگیز کربلا را در ذهن تجسم می کند این آیین نوعی آیین سوگ و مویه است که بیشتر در آواز دشتی اجرا می شود .
پیش خوانی نیز یکی از آیین های مناطق روستاهای کوهستانی کاشان و برخی مناطق است که شکل خواندن آن شبیه سقاخوانی است، ولی محتوای شعری آن تفاوت دارد. در برخی از اشعار این آیین، شخص پیش خوان به طبیعت از سوگ حسین علیه السلام گلایه می کند .
روستاهای کوهستانی وش، ابیانه و هنجن و تعداد دیگری از روستاهای کوهستانی کاشان و نطنز این نوع اشعار را می خوانند و برعکس در مناطق کویری بیشتر فرات خوانی رایج است .
آیین زنگ حیدری یکی از آیین های کهن منطقه است که نوعی آرایه ادبی به حساب می آید و بیشتر در گذشته در نوش آباد آران و بیدگل مرسوم بوده، ولی حدود نیم قرن است که دیگر اجرا نمی شود .
در این آیین زنگ کهنی را به پایه منبر مسجد می بسته اند و سقاخوان ها پای زنگ می نشستند و به اشعار خواننده زنگ حیدری گوش فرا می دادند .
آیین تعزیه خوانی یکی دیگر از آیین های مرسوم کاشان، نطنز، اردستان و آران و بیدگل بویژه نوش آباد است که در سال های اخیر با سبکی جدید به لحاظ محتوایی و فضاسازی با نام علقمه در تعزیت حضرت عباس علیه السلام و ردیف های آوازهای ماهور، دشتی، ابوعطا، چهارگاه و شور بغداد اجرا می شود .
آیین سنج زنی یا سنگ زنی نمایش سنگ زدن گروهی در مخالفت با سپاه ملعون شمر به قصد تازاندن اسبان خود بر پیکر بی جان یاران حسین علیه السلام است . دراین مراسم، گروهی به شکل نمادین با چوب هایی که به آنها سنگ یا سنج گفته می شود و در کف گرفته و به حرکت در می آوردند و اشعار خاصی با گویش محلی می خواندند. این آیین در روشا و مناطقی از آران و بیدگل هنوز هم به شیوه ای دیگر رایج است .
آیین سنگ زنی و یا سنج زنی در دیگر مناطق این دیار از جمله ابیانه نطنز نیز که به آن جاق جاقه زنی یا جقجقه زنی گفته می شود با شکلی متفاوت از سایر نقاط این منطقه اجرا می شود .
آیین وداع خوانی یکی از سوزناک ترین قسمت های یک تعزیه است که به صورت گروه خوانی در برخی نقاط کاشان و اطراف آن در عزاداری حسین علیه السلام و برادر بزرگوارش حضرت ابوالفضل علیه السلام اجرا می شود .
آیین بحر طویل خوانی نوعی از صنعت شهری است که به صورت عموم در محرم و به صورت خاص در تعزیه از سوی برخی گروه ها در این منطقه اجرا می شود .
آیین خیل عرب، نمادی از حرکت طایفه بنی اسد است، حرکتی که بعد از جنایت سپاهیان یزید بن معاویه و زمانی که سپاهیان دشمن از صحرای کربلا رفتند، پیکرهای شهدا بر زمین مانده بود و کسی جرأت به خاک سپاری آنها را نداشت. زنان طایفه بنی اسد که در نزدیکی زمین کربلا زندگی می کردند با بیل، چوب و هر وسیله دیگر به طرف دشت کربلا رفتند تا پیکرهای شهدا را به خاک سپارند .
این آیین به صورت نمادین در نوش آباد آران و بیدگل اجرا می شود و در آن گروهی عزادار در حالی که لباس سفید عربی بر تن دارند، با ضربات ریتم دار نی های چوبی، اشعاری موزون می خوانند و با اجرای ریتم و آهنگ سوگ و مویه خود را در غم جانگداز شهادت امام حسین علیه السلام و اصحاب باوفایش به نمایش می گذارند .
در کاشان و برخی از شهرستان های همجوار آن از جمله زواره اردستان علاوه بر استفاده از علائم و ادوات عزاداری همچون نخل، علم و کتل هرساله کاروان های شترسوار از عزاداران سیاهپوش همراه با خیمه گاه حسینی به راه می افتند و در سوگ آن حضرت به عزاداری می پردازند .
باغ گل های اصفهان مجموعه ی بزرگ تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقاتی است که در حاشیه ی جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانه ی زاینده رود تاسیس شده است. این باغ شامل باغ صخره ای، باغ ایرانی، باغ گیاهان دارویی، باغ رز، چنیدن آب نما، برکه، آمفی تئاتر در فضای باز، مجموعه ی پرچین، طرح فرشی ایرانی و غیره می شود. شما در این باغ می توانید شاهد معماری اصیل ایرانی نیز باشید، چون در ساخت این باغ از سبک باغ های ایرانی قدیمی هم استفاده شده است. اگر به تور اصفهان رفتید، حتما سری به این باغ بزنید و از زیبایی های طبیعی آن لذت ببرید.
پلی الله وردی خان یا همان سی و سه پل یکی از بی نظیرترین شاهکارهای دوره ی صفوی می باشد که نمادی از آناهیتا بوده، سی وسه پل از مشهورترین پل های ایران است که در انتهای جنوبی چهار باغ این شهر قرار دارد.سی و سه پل بر روی رودخانه زاینده رود به دستور الله وردی خان سردار صفوی ساخته شده و محلی برای برگزاری جشن آب پاشان یا آب ریزان بوده است، در این جشن در روز 13 تیرماه هر سال با ریختن گلاب و آب روی یکدیگر جشن میگرفتند.
با قدم زدن در مسجد جامع، احساس می کنید در میان صفحات کتابی تاریخی قدم می زنید. واقعا هم همین طور است. مسجد جامع از قرن ۸ تا ۲۰ میلادی، شاهد تغییرات تدریجی گوناگونی بوده است. مسجد جامع اصفهان در طول تاریخ و با روی کار آمدن سلسله های مختلف تغییراتی کرده است. به همین خاطر در هر نقطه از آن می توان شاهد سبکی متفاوت بود. مسجد جامع اصفهان ۴ ایوان دارد و بی اغراق، یکی از جاهای دیدنی تور اصفهان است که نباید تماشای آن را از دست داد.
پل خواجو از شاهکارهای زمان شاه عباس دوم است که بر روی زاینده رود ساخته شده است. پل خواجو یا پل بابا رکن الدین عملکردهایی مانند سد و تنظیم جریان آب داشته است. این پل از لحاظ معماری، استحکام و تقارن بی نظیر است. پل خواجو در ۱۵ دی ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است. وسط پل برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ساختمانی به نام بیگربیکی بنا شد. این ساختمان اکنون هم وجود دارد و طاق های آن دارای تزئینات نقاشی است.
کاخ چهلستون در تور اصفهان
عمارت چهلستون در اوایل قرن 11 هـ .ق در میان باغ و مجموعه بناها و کاخهای محوطه دولتخانه صفوی ساخته شده است . این عمارت عمدتاً به منظور پذیرائی رسمی از میهمانان و سفرای خارجی ، طی سه مرحله و طبق یک طرح واحد ساخته شده است . نقاشی های دیواری چهلستون زیر نظر هنرمند نامدار عصر صفوی ، رضا عباسی با خصلت بزرگ نمائی به شیوه مینیاتورهای ایرانی انجام گرفته است . چهار تابلو بزرگ داخل سالن ، صحنه هایی از میدانهای جنگ و مجالس پذیرائی پادشاهان صفوی را نشان می دهد . دو تابلو بزرگ میانی از الحاقات بعدی با موضوعات مشابه است که به قلم صادق نقاش باشی (هنرمند دوره قاجار) ترسیم شده است . متأسفانه بسیاری از نقاشی های دوره صفوی در زمان حکومت ظل سلطان ، تخریب گردیده است . از اشعار دلپذیر نجیب کاشانی که به (خط محمد صالح اصفهانی) بر پیشانی ایوان ستوندار مرقوم گردیده ، چنین مستفاد می گردد که این عمارت بی نظیر در اوایل قرن 12 هـ.ق دچار آتش سوزی گردیده و در زمان شاه سلطان حسین صفوی تعمیر شده است.
مسجد امام اصفهان، مسجد شاه یا مسجد جامع عباسی هم نامیده می شود و در دوران صفوی و در قسمت جنوبی میدان امام ساخته شد. مسجد امام را می توان شاهکاری از معماری، کاشی کاری و نجاری قرن ۱۱ هجری نامید. چند کتیبه در سردر اصلی آن به چشم می خورد. در دو زاویه ی صحن مسجد نیز دو مدرسه ی سلیمانی و ناصری جلب توجه می کند. هردو مدرسه متعلق به دوران صفوی است و چون در دوران ناصرالدین شاه قاجار، یکی از آن ها مرمت و بازسازی شد، آن را مدرسه ی ناصری نامیدند. در این مسجد چندین فرمان شاه عباس روی لوح های سنگی نصب شده است. در مرکز گنبد بزرگ جنوبی به گونه ای است که انعکاس صوت صورت می گیرد. مسجد امام در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ی ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت هشت بهشت در غرب خیابان چهار باغ پایین و در بافلت شهری تور اصفهان قرار گرفته است، این باغ زیبا ازز یادگارهای عصر صفوی است که مسطح بوده و در میان چندین باغ دیگر قرار گرفته است، بخش میانی چهار صفه دارد که سقفی بر روی آن قرار گرفته است و با مقرنس های گچی تزیین شده است.از دیگر نکات مهم در معماری عمارت هست بهشت ارتباطی است که در میان فضاها و قسمت های مختلف آن در عین تنوع یکپارچگی و وحدت بی نظیری وجود دارد.
کمتر کسی یا بهتر بگوییم تقریبا مسافری نیست که تور اصفهان برود و یک روز یا حتی چند ساعت را برای رفتن به جلفا اختصاص ندهد. محله جلفا بعد از جاهای دیدنی تور اصفهان مثل میدان نقش جهان که میتوان سوار بر درشکه ها دور میدان را چرخید یا زاینده رود که میتوان روی پل هایش قدم زد و شب ها در زیر پل خواجویش به آواز دلنشین اصفهانی ها گوش داد، خواستنی ترین جای اصفهان است. جلفا، خیابان سنگفرشی است که قدم زدن در آن حال آدم را میتواند از این رو به آن رو کند. میتوان رفت و در یکی از کافه هایش نشست یا مجذوب نقاشی های دیواری کلیسای وانک آن شد. در جلفا، کافه هایی مثل شربتخانه فیروز، کافه آنی و قدیمی ترین ساندویچی های تور اصفهان مثل آرابو، گارنی و کارن نیز قرار گرفته است.
این سردربزرگ و قوسی شکل که در ورودی اصلی بازار این شهر قرار گرفته محل ورود به بازار قیصریه است. آثار نقش و نگارهای به جا مانده بر روی این سردر عظیم، حکایت از شکوه و جلال گذشته ی آن می کند. بازار قیصریه در دوران صفویه، بازاری پررونق و مهم بوده است، هنوز هم می توان دکان هایی با قدمت بسیار را درآن مشاهده کرد. امروزه دراین بازار صنایع دستی تور اصفهان به فروش می رسد.
میدان نقش جهان در تور اصفهان
میدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدانهای جهان است. این میدان با ۵۰۷ متر طول و ۱۵۸ متر عرض، چهار اثر تاریخی این شهر (مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو) را در خود جای داده است. دورتادور میدان نقش جهان ۲۰۰ حجره ی ۲ طبقه دارد و گردشگران هم برای بازدید از این میدان می آیند و هم برای خرید. زمانی که صفویان اصفهان را به عنوان پایتخت انتخاب کردند، میدان نقش جهان احداث شد. در این هنگام مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و سردر بازار قیصریه نیز ساخته شد.
کلیسای وانک در مرکز محله ی جلفاست. نقاشی های دیواری این کلیسا، داستان های انجیل را روایت می کند. شاید نمای بیرونی آن چندان جلب توجه نمی کند، اما درون آن واقعا خیره کننده و متفاوت است. تصاویر و طرح های این کلیسا، آنقدر زیباست که باید از همه ی آنها عکسی گرفت و در قابی زیبا، آن را ثبت کرد.
یکی از شگفت انگیز ترین عمارت های تور اصفهان منارجنبان می باشد، این اثر تاریخی در دوره ایلخانی و در زمان حکومت الجایتو ساخته شده و با وجود استحکام بسیارش در جای خود تکان می خورد و همین موضوع وجه تسمیه نامش شده است، کاشی کاری های ستاره ایی شکل و لاجوردی رنگش نشان از شاهکار استادان کاشی کاری در آن زمان داشته است. این عمارت زیبا در 6 کیلومتری جاده اصفهان به نجف آباد قرار گرفته است و از جاذبه های مهم شهر تور اصفهان می باشد.
آتشگاه در تور اصفهان
کوه آتشگاه در 7 کیلومتری غرب اصفهان در همان مسیر منارجنبان قراردارد . ارتفاع این کوه حدود 1680 متر از سطح دریا است . در زمان ساسانیان یک آتشکده در بالای این کوه احداث شده است . ساختمان از خشت های بسیار بزرگ و ضخیم ساخته شده است . جایگاه و محل روشن نگه داشتن آتش هنوز در بین خرابه های بالای کوه دیده می شود و این بنا یکی از معدود بناهای مربوط به دوران قبل از اسلام است .
تونل آکواریوم ناژوان تور اصفهان به عنوان اولین و بزرگ ترین تونل آکواریوم کشور به صورت مشارکتی با سرمایه گذار خارجی ارتفاع منهای ۶ متر زیرزمین احداث شده است. این تونل ناژوان شامل ۳۳ آکواریوم است. گونه های مختلف آبزیان، ماهیان آب های شور و شیرین، ستاره های دریایی از پنج اقیانوس دنیا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این مجموعه شامل ۳۳ آکواریوم پنج تا ده متری است و به صورت دنیای ۳۵ متری زیرآب، حجم ۱۰۸۰ مترمکعب آب را در خود جای می دهد و شهروندان می توانند در کنار و بالای سر خود زیباترین و کمیابترین گونه های دریایی را ببینند و بودن در فضای اقیانوس را تجربه کنند.
يكي از اماكن مقدسه اصفهان ستي فاطمه است كه مردم تور اصفهان به آن اعتقاد دارند و مي گويند فاطمه صغري دختر حضرت موسي بن جعفر(ع) در اين محل مدفون است اما در كتب و منابعي كه امامزادگان را معرفي مي كنند نامي از آن ديده نمي شود. به هرحال، ساختمان صحن و بقعه ستي فاطمه به زمان صفويه مربوط مي شود. در داخل بقعه ستي فاطمه و در اطراف گنبد اشعاري با خط نستعليق سفيد بر زمينه لاجوردي به چشم مي خورد كه تاريخ آن ۱۲۴۲ هجري و زمان فتحعليشاه قاجار است. اشعار مزبور حاكي از آن است كه شخصي به نام محمد علي خان قبه اين آرامگاه را ساخته است.
بقعه شاهزادگان، در ضلع جنوبي صحن ستي فاطمه قراردارد كه بناي آن در زمان شاه عباس دوم صفوي ساخته شد و داخل آن با گچبري و سطح بيرون آن با كاشيكاري تزئين شده است. در داخل بقعه كتيبه اي برجاي مانده كه قسمت هائي از آن از بين رفته است. در اين محل نوه هاي شاه اسماعيل اول مدفون هستند كه در سال ۱۰۴۱ هجري قمري به دست شاه صفي يكي از سلاطين بي رحم صفويه كشته شده اند. علاوه بر اين شاهزادگان كه در كودكي كشته شده اند، فرزندان يكي از سرداران شاه عباس اول نيز در اين محل به خاك سپرده شده اند. بر روي قبور شاهزادگان سنگ هاي يكپارچه مرمري نفيس قرار دارند كه منقش به نقوش مختلف مي باشند. هركدام از اين سنگ ها داراي يك كتيبه در قسمت بالا و اشعاري در اطراف به خط نستعليق هستند.
در ضلع جنوبي داخل بقعه شاهزادگان نيز بر يك قطعه سنگ مرمر بسيار شفاف كه به حالت عمودي در قسمت پائين ديوار نصب شده اشعاري نوشته شده است. يكي از سنگ قبرها تاريخ ۱۰۴۱ هجري قمري را برخود دارد و خوشنويس مشهور عصر صفويه محمدرضا امامي آن را نوشته است.
(۲۸۰ ه. ق) از عرفاً و دانشمندان اسلامی که در قرن سوم هجری مهشیدی میزیسته که هم‌اکنون خانقاه (به کفته اسپنسر نخستین خانقاه ایران) و محل عبادت او همچنان پا برجاست و مقبره و آرامگاه او نیز هست.
لازم است ذکر شود “ابن بطوطه” جهانگرد مشهور مراکشی نیز هنگام ورود به تور اصفهان از این بنا دیدن کرده و حدود ۲ هفته در آن اقامت داشته‌است.
و نیز مناره باقوشخانه به دلیل مجاورت با بقعه علی بن سهل به مناره علی بن سهل نیز شهرت دارد.
این بنا در مرکز باغی وسیع در محله طوقچی اصفهان است و هم اکنون نیز خانقاه دراویش خاکسار تور اصفهان تحت نظر احمد علیخان برومند (نصرت علیشاه) هست.
کنیه او ابوالحسن، از قدمای مشایخ تور اصفهان شاگرد محمد بن یوسف بنای اصفهانی. از اقران جنید و در میان ایشان دارای مکاتبت و رسالت بوده. جامی در نفحات نوشته، صاحب ریاضات بزرگی بوده که گاهی بیست روز از خوردن و آشامیدن امساک می کرده و شب ها به عبادت می گذرانیده، با وجود آن که از بزرگ زادگان تور اصفهان و در نعمت و رفاهیت تربیت یافته بود.
“ابوالحسن علی بن سهل محمد بن ازهر اصفهانی” از مردم تور اصفهان و از بزرگان و عرفای صوفیه ای است که در زمان حیات خویش از شهرت به سزایی برخوردار بود. وی خرقه ی تصوف خویش را از ابوالقاسم جنید و او از شخصی به نام سقطی و او از داوود طائی و طائی از حسن بصری و بصری نیز از امیر المومنین علی بن ابیطالب (ع) گرفته بود. پس از علی بن سهل نیز عده ای از بزر گان و مشایخ صوفیه از قبیل “شیخ فرج زنجانی “و “شهاب الدین سهروردی “سلسله ی خویش را به علی بن سهل رسانده اند. ابن بطوطه سیاح معروف مراکشی در نیمه ی اول قرن هشتم 727 (ه.ق) به تور اصفهان سفر کرد و به مدت چهارده روز در خانقاه علی بن سهل که مسجد ی به نام بابا سوخته (باقوشخانه) نیز در کنار آن قرار داشت اقامت گزید و با علی بن سهل و دیگر عرفایی چون شیخ قطب الدین معروف به رجاء آشنایی دیدار نمود. این جهانگرد مراکشی یکی از کرامات شیخ را چنین توصیف می کند: روزی شیخ قطب الدین در جایی که منزل کرده بودم و مشرف به باغ شیخ بود به دیدنم آمد، آن روز ملازمان لباس های شیخ را شسته و در باغ پهن کرده بودند در این لباس ها جبه ی سفید گشادی بود که در آن نواحی (هرزمیخی) نامیده می شد و من چون آن را دیدم با خود اندیشیدم که مستحق چنین جبه ای هستم در این حال شیخ در باغ نگریست و یکی از خدامش را گفت که برو و آن جامه ی هرزمیخی را نزد من بیاور، جامه را آوردند و شیخ آن را برمن پوشاند. من به پایش افتادم و بوسه زدم و تقاضا کردم که (طاقیه) سر خود را به من بخشد و شیخ در چهارده جمادی الاخری سال 727 (ه.ق)آن طاقیه را در همان زاویه به من داد. شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از عرفا و شعرای قرن ششم (ه.ق) نیز در رابطه با کرامات این عارف بزرگ می نویسد آن خواجه ی درویش، آن حاضر بی خویش، آن داننده ی غیوب، آن بیننده ی عیوب، آن خزاین حقایق و معانی، شیخ علی بن سهل اصفهانی رحمه الله علیه، بزرگ و معتبر و از کبار شیوخ بود ، هم چنین عالم مشهور عصر صفوی شیخ بهاءالدین جبل عاملی در کتاب کشکول خود از علی بن سهل کرامات و حکایاتی نقل کرده و می نویسد ” شبی هنگام توقف در تور اصفهان در خواب دیدم که به زیارت قبر امام و سید و مولایم حضرت رضا (ع) مشرف شده ام و قبه و ضریح آن حضرت را می دیدم. اتفاقا درآن ایام یکی از دوستان به تور اصفهان آمد و در بقعه ی علی بن سهل منزل گزید و من به قصد زیارت او به خانقاه علی بن سهل رفتم، وقتی قبه و ضریح شیخ را دیدم به یاد خوابم افتادم و از آن روز اعتقادم نسبت به شیخ زیاد گشت.” شرح حال سخنان شیخ در کتاب هایی مثل “تذکره الاولیا عطار “،” رساله قشیریه” ، “اللمع سراج ” ،”روضات و “طرایق الحقایق “و امثال آن موجود است. وفات این عارف بزرگ در کتاب نفحات الانس عبدالرحمن جامی در سال 280 (ه.ق) ذکر شده ولی بدیع الزمان فروزانفر مرگ وی را در سال 307 (ه.ق)می نویسد. مقبره ی علی بن سهل در محله ی طوقچی پشت مناره ی باقوشخانه در میان حیاطی کوچک واقع است که اطراف آن را دیوارهای نسبتاً بلندی می پوشاند .بقعه ی مذکور از داخل به شکل چلیپایی (صلیبی شکل) ساخته شده که مزار علی بن سهل در آن میان دیده می شود. سنگ قبر بدون هیچ گونه نوشته و حجاری بر سکویی به ارتفاع یک متر قرار دارد که با کاشی های معرق رنگارنگ مزین به اسماء مبارک حضرت محمد (ص) و علی (ع) آن را پوشانده است . . بخش داخلی بقعه را طاقچه ها، بالا طاقچه ها و ارسی هایی تشکیل می دهد که زیبایی دو چندانی به بنا می بخشد. مقام عالی این عارف بزرگ به حدی است که تا زمان زمان کنونی به قبر او به نظر احترام و اعزاز می نگرند.
ارگ گوگد، یکی از بناهای قدیمی و دیدنی شهرستان گلپایگان در استان تور اصفهان می باشد. این ارگ در پنج کیلومتری جاده گلپایگان به تهران و در شهری به نام گوگد (از شهرهای حومه گلپایگان) واقع شده است. از این ارگ که در زمانهای صلح به عنوان کاروانسرا و در زمان جنگ یا حمله اشرار به عنوان دژ نظامی استفاده می گردیده است در خیابان آیت‌الله گلپایگانی، کوچه قلعه واقع شده است و در حال حاضر از این بنا به عنوان هتل سه ستاره سنتی استفاده می گردد.
ارگ گوگد درمسیر جاده معروف ابریشم قرارداشته است و در ساختمان آن وجود طبقات پائین و بالا بیانگر نظام طبقاتی در اجتماع آن روز می باشد به این صورت که استر و استربانان در طبقه پائین ودر مجاورت هم و بازرگانان وافراد شاخص در طبقات بالا ساکن می شدند همچنین سوراخهائی روی دیوارها ی مرتفع قرار دارد که از آن به عنوان سیستم امنیتی هشدار دهنده استفاده می گردیده، به این صورت که کبوترها را در این سوراخها اسکان می داده اند که شب هنگام با بیقراری و سروصدای این کبوتران متوجه ورود مهاجمین توسط قلاب یا نردبان می شدند.
تاریخ ساخت این بنا که یکی از بزرگترین بناهای خشت و گلی ایران می باشد تاریخ ساخت آن به حدود چهارصد سال پیش بازمی گردد و تنها سند مکتوبی که از این بنا موجود است متعلق به حدود یکصد و چهل سال پیش می باشد که نشان می دهد نصف بنای ارگ را علیخان بختیاری به عنوان مهریه به همسرش واگذار کرده است.
ثبت ملی
ارگ گوگد به شماره ۲۵۷۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
این ساختمان که در پشت عمارت عالی قاپو قرار دارد روزگاری مطبخ و زندان کاخ بودهاست.
همچنین گفته می شود این بنا در عهد شاه عباس اول محل تجمع صوفیان بوده است و گروهی از ایشان در شبهای جمعه در این محل، گرد آمده و به جان شاه دعا می کرده اند. حتی گفته شده که خود شاه نیز گاهی در این حلقه حضور می یافته است.
توحیدخانه در روزگار صفوی محل عبادت صوفیان و جایگاه «خلیفه الخلفا» قطب و پیشوای صوفیان صفوی بود که به عنوان یک مکان مقدس، گاه عدالت خواهان در آن بست می نشستند و هیچ کس حق نداشت با سلاح وارد آن شود. در سال های حکومت قاجار، دیگر این محل یک مکان مقدس و امن به حساب نمی آمد و در دوران پهلوی با یک اقدام نسنجیده گنبد توحیدخانه تبدیل به زندان گردید و در قسمتی از زمین های توحیدخانه ساختمان هایی برای شهربانی احداث گردید.
این سازه هم اکنون در میان صحن دانشکده معماری دانشگاه هنر تور اصفهان قرار دارد.
بنای توحید خانه که در محدوده باغها و عمارات (قصرها،حرمسراهاو…) شاهان صفوی و با عملکرد خاص خود ودر غرب میدان نقش جهان قرار داشته، امروز به عنوان بنایی با ویژگی های ممتاز، مانند قرارگرفتن گنبد خانه در وسط حیاط و…، در محدوده تاریخی فرهنگی اصفهان (مصوب سال 1349) قرار دارد. این بنا همچنین در محدوده تعیین شده توسط طرح تجدید نظر نظر طرح جامع اصفهان و متعاقب آن طرح تفضیلی تور اصفهان نیز واقع شده است. در محدوده های تاریخی موصوف علاوه بر توحید خانه، بسیاری از بناهای ارزشمند شهر تور اصفهان، همچون تالار اشرف نیز استقرار یافته اند.
در یک چنین بافت با ارزش تاریخی، بنای توحید خانه پس از مرمت و نوسازی، با هدف تغییر عملکرد به یک دانشکده هنری احیاء شده است. این نوشتار به اختصار، مراحل این کار را نشان می دهد.
مناره چهل دختران که در محله کهن جویباره تور اصفهان قرار دارد یکی از پنج مناره قدیمی ایران است که تاریخ ساخت آن بنا به آجر نوشته های روی آن به سال ۵۰۱ هجری قمری بر می گرد. این بنا در دوره پادشاهی سلطان محمد بن ملكشاه سلجوقی ساخته شده است که ارتفاع آن نزدیک به ۳۰ متر می باشد. منار چهل دختران با هویت ترین منار و تنها منار کتیبه دار منفرد تور اصفهان شناخته می شود که در برگیرنده ارزش های هنری و تاریخی است.
منار چهل دختران، به شماره 231 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مناره چهل دختران که با نام گارلند نیز شناخته می‌شود، مربوط به سده ۶ ه.ق است و در اصفهان، میدان قدس (طوقچی)، خیابان سروش، منار چهل دختران واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۳۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در سال ۱۳۹۰ شهرداری تور اصفهان یک خیابان فرعی بین خیابان کمال و خیابان سروش مقابل مسجدالغفور احداث کرد به نام خیابان صاحب الزمان، این خیابان از کنار این منار رد شده است.
داستان های جالبی در مورد این منار بیان می شود، گویا در گذشته اهالی تور اصفهان اعتقاد داشته اند که این منار بخت دختران را باز می کند، رسمی در گذشته رواج داشته به این شکل که دختران دم بخت یا یه کم از زمان بختشون گذشته مقداری گردو می خریدند و در پای و پله های این منار گردوها را شکسته و همراه کشمش به عابران و مردم تعارف می کردند تا بختشان برای ازدواج باز شود.
چرا گارلند؟ ساکنین اطراف این مناره آن را به نام گارلند هم می نامند. حدود اوایل قرن بیستم مسیحی در یکی از خانه های مجاور این مناره یکی از مبلغین انگلیسی پروتستان مذهب به نام گارلند (J.L.Garland) کونت داشته و کار رسمی او تبلیغ یهودیان تور اصفهان به آئین مسیحیت بوده است. وی زبان فارسی را بخوبی صحبت می کرده و مدت مدیدی در این محل ساکن بوده است و بر اثر تبلیغ او عده ای یهودی مسیحی شده اند. گارلند پس از وفات در قبرستان ارامنه مدفون شده است. عمارتی که محل سکونت او بوده است هنوز به نام عمارت گارلند نامیده می شود.
مدرسه صدر بازار یکی از مدارس علمیه تور اصفهان با سابقه و بنای تاریخی است. این مدرسه با اراده و همت مرحوم «محمدحسین خان صدر اصفهانی»، صدر اعظم فتحعلی خان قاجار در قطعه زمینی در حدود 9000 متر در اواسط نیمه ی اول قرن سیزدهم ساخته شده است.
این مدرسه در مركز «بازار گلشن» یا «بازار جارچی باشی» تور اصفهان در نزدیكی دروازه ی «اشرف» و در مجاورت «مسجد دارالشفاء» و «بازار نجارها» قرار دارد.
مدرسه امامیه (بابا قاسم)
مدرسه امامیه (بابا قاسم) مربوط به سدهٔ ۸ ه.ق است و در تور اصفهان ، خیابان ابن سینا، چهار راه ابن سینا، کوچه بابا قاسم واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۴ بهر‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این مدرسه از آثار معماری دوره ایلخانی در ایران است، ساختمان بنا دو طبقه است که پلانی مستطیل شکل دارد و ۴ ایوانی اجرا شده است. در ایوان جنوبی، شبستانی گنبددار وجود دارد که تمام خصوصیات یک مسجد را نیز دارد. این بنا دارای دو طبقه است که حجره های فوقانی و تحتانی دور تا دور صحن را در بر گرفته است. تزئینات بنا شامل کاشی کاری های رنگارنگ، مقرنس و کتیبه است. رنگ لاجوردی که نمادی است از تزئینات دوره ایلخانان مغول در این بنا چشم نواز است. هر كدام از ايوان هاي ۴ گانه اين مدرسه با كتيبه هایي به خط بنایي تزئين شده است. اين كتيبه ها شامل سوره هایي از قرآن مجيد، مطالبي درباره اصحاب حضرت رسول(ص) و احاديث مذهبي است. مهم ترين بخش اين مدرسه از نظر كاشيكاري، ايوان و گنبد جنوبي آن است. نام كاشيكار اين قسمت، شيخ محمد عمر است. محراب مدرسه زيباترين بخش اين بنا را تشكيل مي داده كه با كاشي هاي رنگي تزئين شده بود كه در حال حاضر در مدرسه نيست. از نکته های جالب توجه در این بنا که با آثار پیش از آن تفاوت دارد استفاده از رنگ سیاه در کنار رنگ های سفید و آبی روشن و لاجوردی و قهوه ای است.
تنها کتیبه تاریخ دار بنا در ایوان شمالی آن قرار دارد. این کتیبه تاریخی از قرن هشتم را داراست ولی به صورت نادرستی تعمیر شده در نتیجه رقم دهگان آن خوانده نمی شود. در کتاب آثار ایران، آمده که رقم دهگان این کتیبه جز یک، دو یا سه نمی تواند رقم دیگری باشد. تاریخ ساخت مدرسه را بین سال های ۷۴۵ تا ۷۵۵ هجری می دانند. علت اختلاف نظر در این است که رقم یکان و صدگان سال ساخت بنا که بر روی کتیبه ای نوشته شده خواناست، اما رقم دهگان آن از بین رفته است. نام شیخ محمد بن عمر، استاد کاشی کار بنا در کتیبه های موجود دیده می شود. در عصر صفوی این مدرسه مرجع طلاب شیعه شد و به نام امامیه معروف گشت. نمای خارجی صحن و ایوان های بزرگ با کاشی های مخصوص تزئین شده که نظیر آن تنها در محراب صفه عمر در مسجد جمعه تور اصفهان دیده می شود. کتیبه ای در مقبره بابا قاسم حاکی از آن است که ابوالحسن طالوت دامغانی در سال ۷۴۱ چندین بنا شامل مقبره بابا قاسم و بناهای دیگری را به پایان رسانیده است.
مدرسه نیماور مربوط به دوره صفوی است و در تور اصفهان ، خیابان عبدالرزاق، بازارچه نیماور واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ آذر ۱۳۳۰ با شمارهٔ ثبت ۳۷۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مدرسه نیم آورد به صورت ۴ ایوانه بنا شده و از نظر تزئینات کاشیکاری و گچبری بی نظیر است. کتیبه سردر مدرسه نیم آورد به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی شامل آیات قرآنی است. تاریخ این کتیبه ۱۳۴۹ هجری قمری است و به نظر محققین از بنای دیگر به این مدرسه منتقل شده است. خطوط بنائی موجود در سردر مدرسه نیز شامل آیاتی از قرآن و احادیث است. در داخل مدرسه نیم آورد نیز قطارهای گچبری به خط نستعلیق مشکی اشعاری نوشته شده که کاتب آنها ابوالفتوح گلستانه است.
مدرسه نیم آورد علاوه بر شهرتی که از نظر تزئیناتی دارد به لحاظ وجود بزرگان و علماء و فضلائی نام آور است که در طول دهها سال در آن به کسب علم و یا تدریس مشغول بوده اند. بطوری که مدرسه نیم آورد یا نم آورد تور اصفهان با نام بزرگانی همچون مرحومین ملاحسن نائینی و آقا سید محمدباقر درچه ای و آقا عبدالکریم جزی و… همراه است. در زمان معاصر نیز اسوه های علم و دانش همچون آیت الله بروجردی و مرحوم جلال همائی در این مدرسه حجره داشته اند و سالها در این مکان به کسب علم و دانش مشغول بوده اند.
مجموعه کلیسای مریم و هاکوپ مقدس مربوط به دوره صفوی است و در تور اصفهان ، محله جلفا، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ واقع شده و در حال حاضر خیابان توحید از مجاور آن عبور می کند. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۷ به عنوان یکی از
آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پلان کلیسای مریم مقدس مستطیلی شرقی-غربی از نوع تالارهای گنبددار در معماری ارمنی است. بنای کلیسای مریم مقدس چندین گنبد قوسی شکل کوچک دارد اما گنبد اصلی آن، که دارای چهار نورگیر است، در وسط ساختمان قرار گرفته و به قوس هایی تکیه کرده که بر روی ستون های پهن متصل به دیوارهای شمالی و جنوبی قرار دارند.
این ستونها فضای داخلی کلیسای مریم مقدس را به سه بخش مرتبط به هم تقسیم می کنند. در قسمت شرقی بنای کلیسای مریم مقدس، محراب واقع شده و در دو طرف آن نیز دو اتاقک مستطیل شکل قرار گرفته است.
کلیسای مریم مقدس بعد از کلیسای هاکوپ، دومین کلیسای قدیمی تور اصفهان است
مصالح به کار رفته در بنای کلیسای مریم مقدس عبارت اند از خشت و آجر. دیوارهای داخلی ساختمان با گچ پوشانده شده اند و بر روی آنها نقاشی هایی با موضوعاتی از کتاب مقدس به تصویر کشیده شده است. اطراف کلیسا، به غیر از سمت شرقی آن، دارای رواقی با بیست ستون از جنس سنگ حجاری شده است که کلیه این ستون ها با قوس هایی به یکدیگر متصل شده اند.
سطح خارجی قوس ها با کاشی های لعابدار به رنگ های مختلف تزیین شده که به زیبایی نمای خارجی کلیسای مریم مقدس افزوده است. در محوطه این کلیسا بناهای مختلفی قرار داشته اند. در سال 1848م در قسمت غربی کلیسای مریم مقدس و بالای ورودی آن نیز برج ناقوس خانه ساخته شده است. در مجاورت ضلع جنوبی بنا هم نمازخانه کوچکی به نام استپانوس قرار دارد. کلیسای هاکوپ مقدس نیز در نزدیکی و در داخل حیاط این کلیسای مریم مقدس واقع شده است.
کلیسای بیت لِحِم مقدس یا کلیسای بـِتقـِحـِم مقدس مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان تور اصفهان ، خیابانِ نظرِ شرقی، میدان بزرگ جلفا واقع شده است. این اثر در سال ۱۶۲۸ میلادی بنا شده و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای بیت لحم یکی از کلیساهای نسبتاً بزرگ تور اصفهان است. این کلیسا بسیار نزدیک به کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس (آسدوادزادزین مقدس) و در شمال این دو کلیسا قرار دارد. بیت لحم در زمان حکومت صفویه و توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان بازرگان معروف دوران صفوی، بنا شده و مدفن وی و چند تن از اعضای خانواده اش نیز در حیاط کلیسا قرار دارد. خیابانی در محلهٔ جلفای تور اصفهان هم به نام خواجه پطرس نام گذاری شده است.
کلیسای بیت لحم را می توان هم از نظر نقاشی های زیبای داخلی و هم از نظر نمای خارجی، باشکوهترین کلیسای اصفهان دانست. به خصوص اینکه دارای بزرگترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. روزنامه دیلی تلگراف در مقاله ای که در نوامبر ۲۰۱۶ منتشر کرد، این کلیسا را در فهرست ۲۳ کلیسای زیبای جهان قرار داد.
داخل این کلیسا تزیینات زیبایی اعم از تابلو نقاشی زندگانی حضرت مسیح و نقاشی های دیگر به چشم می خورد. تزیینات طلا کاری کلیسای بیت اللحم، بسیار زیبا و جالب توجه می باشد. سقف این مکان، مذهّب و گنبد جالب آن، تماشایی است. سردر کلیسا، کتیبه ای وجود دارد که سال ۱۶۲۷ میلادی برابر با ۱۰۳۶ هجری را نشان می دهد.
پلان کلیسا از نوع تالارهای گنبد دار مستطیل شکل است که در جهت شرقی- غربی قرار گرفته و دارای گنبدی دوجداره با هشت نورگیر در قسمت پایین گنبد است. این بنا هیچ گونه تزیین خارجی نداشته و ارتفاع آن از سطح زمین ۲۵ و قطر آن ۱۱ متر می باشد. در حیاط کلیسا، سنگ قبرهای بسیاری به چشم می خورد که از جمله آنها، سنگ قبر خواجه پطرس و افراد خانواده اوست که تعدادی از این سنگ قبرها، همراه با حیاط شمالی کلیسا، به علت تعریض خیابان جانبی آن، در سال ۱۹۳۶ میلادی به خیابان نظر، انضمام یافت.
خانهٔ قزوینی ها خانه ای تاریخی در تور اصفهان است که قدمت آن به دوران ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد. با وجود خانه های قدیمی بسیار در تور اصفهان ، بازدید از شمار اندکی از آنها مانند خانهٔ قزوینی ها برای توریست ها امکان پذیر است. این خانه دارای ساختمانی زیبا و نقشه ای استادانه است. این خانه شامل اندرونی و بیرونی و حیاط هایی است که گرداگرد آنها اتاق های بسیاری قرار دارد. ضلع شمالی هر حیاط بلندتر از دیگر ضلع های آن است و از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر ضلع ها برخوردار است. از دیدنی های بیرونی خانه می توان به شاه نشین با مقرنسهای ظریف که آن را به زیبایی آراسته یاد کرد. همچنین درهای شاه نشین که شیشه بندی منقوش دارند، آن را به اتاق های مختلف پیوند می دهند. بخش بیرونی همچنین دارای یک تالار پذیرایی در سمت غربی است که با گچبری و آینه کاری تزیین شده و در سمت شرقی، یک تالار پذیرایی، تعدادی اتاق های کوچکتر و ایوان های سراسری، و همچنین هشتیهای سرپوشیده و بخش های خدماتی قرار دارد. بخش های اندرونی در شرق حیاط اصلی قرار دارند. تعدادی تالار و حجره در این بخش واقع است. بخش جنوبی خانه ویژهٔ سکونت خدمتکاران بوده و اصطبل ها نیز در این بخش قرار داشته اند. بخش اندرونی خانه به وسیلهٔ یک راهرو دسترس پذیر می باشد. بازدید کننده، در هنگام ورود به محوطه، مستقیم به بخش بیرونی آن وارد می شود، ولی برای رسیدن به بخش اندرونی باید از چند راهرو بگذرد.
امروزه در این خانه دفتر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تور اصفهان واقع است. بازدید از این خانهٔ تاریخی هر روز از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۴:۱۵ دقیقه به غیر از جمعه ها امکان پذیر است.
خانه قزويني ها داراي يك ورودي اصلي است كه در كوچه امام جمعه قرار دارد و دالاني طويل با فضاهاي مختلف خانه ارتباط برقرار مي شود.
پس از عبور از اين دالان طويل در سمت راست به حياط خلوت مي رسيم. اين حياط خلوت با راهروئي كه داراي ۲ خم است، حياط خلوت را به حياط خانه مربوط مي كند. در انتهاي اين راهرو هشتي بسيار زيبا و ساده اي خودنمائي مي كند كه از سمت راست به حياط اندروني مربوط مي شود. قسمت اصلي اين خانه اندروني است كه با حياط بزرگ و ساختمان هائي كه در چهار طرف آن قرار دارند بيشترين فضاي اين مجموعه را اشغال كرده اند.
سالن اصلي خانه يا شاه نشين داراي پنجره ارسي و سه در بسيار نفيس است كه شيشه هاي رنگي و مشبك ريز نقش از عناصر اصلي و زيباي آن محسوب مي شوند. طاق اين سالن با مقرنس هاي گچبري شده پوشش داده شده است. در طرفين سالن درهائي است كه به اتاق هاي بزرگ مجاور راه دارند. اين درها نيز داراي شيشه هاي رنگي هستند. اتاق هاي سالن به صورت طاق و تويزه ساده و فاقد تزئينات هستند.
در غرب خانه يك سالن پنج دري ارسي است كه داراي تزئينات آئينه كاري و گچبري است و طرفين آن با دو ايوان كوچك و دو اتاق سه دري فضاي جبهه غربي را كامل مي كنند. در جنوب حياط سه ايوان كوچك براساس اصل قرينه سازي ساخته شده است.
اين خانه در سال ۱۳۵۳ از طرف دولت وقت خريداري شده و در اختيار وزارت فرهنگ و هنر آن روز قرار گرفت. از همان زمان تعمير و بازسازي و مرمت آن شروع شد و به عنوان محل سازمان ملي حفاظت آثار باستاني مورد استفاده قرار گرفت در حال حاضر اين خانه زيبا و خانه كهكشاني محل اداره كل ميراث فرهنگي استان است.
حمام شاه علی مربوط به دوره صفوی است و در تور اصفهان ، خیابان عبد الرزاق، محله جماله واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۰۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
حاج محمود شاه علی متولد 1305 از وارثان سابق حمام شاه علی است که در خیابان عبدالرزاق، محله جماله واقع است. این حمام در دوره صفوی ساخته شده است. پدرش حاج محمود، حاج عباس شاه علی، مالک حمام شاه علی در تور اصفهان بود. «وقتی در سال ۱۳۱۸ پدرم دار فانی را وداع گفت، اداره حمام که هزار و 200 مترمربع وسعت داشت، به دست برادرم، حاج علی شاه‌علی که 10 سال از من بزرگتر بود، افتاد و من سه دانگ سهم ارثم را به مبلغ ۳۲ تومان به ایشان فروختم.»
کرایه حمام در دهه بیست خورشیدی به ازای هر نفر پنج ریال بوده است که مردم پس از استحمام و پوشیدن لباس بقچه حمام را بغل می کردند، مزد حمام را می پرداختند و خارج می شدند. سربینه و گرمخانه، اصلی ترین قسمت های حمام شاه علی به شمار می رفتند.
شاه علی می گوید: «قدیم‌ها، تور اصفهان صفای دیگری داشت. با اینکه امکانات رفاهی مثل امروز نبود اما مردم بیشتر باهم بودند و احترام بزرگترها از واجبات بود. سطح بهداشت پایین بود و عمرها کوتاه؛ ولی مردم با تمام مشکلات شاد و پرانرژی زندگی می کردند و این را در حمام شاه علی به وضوح می شد دید!»
اصفهان زمانی بیش از ۲۷۰ حمام داشته است که اکنون بیشتر از ۸۰ حمام از آن باقی نمانده است و تنها ۱۰ حمام کاربرد خود را حفظ کرده اند که از این تعداد انگشت شمارند که پذیرای گردشگران باشند؛ یکی از حمام های تاریخی که به ثبت ملی رسیده است حمام شاه علی است.
شاه علی می گوید: «کاشی کاری، هنر برجسته ای در تور اصفهان به شمار می رفت؛ و در سربینه حمام شاه علی کاشی های معرق، هفت رنگ و کاشی های خشتی استفاده شده که هم منجر به عایق بندی سطوح می شود و هم ایجاد فضای دلنشین و چشمنواز می کند، علاوه بر نقوش گل و گیاه و حیوان که در کاشی کاری معمول بوده، در کاشی کاری حمام شاه علی از تزیینات نقوش انسانی هم استفاده شده است.»
مربوط به دوره صفوی است و در تور اصفهان ، خیابان حکیم، بازار باغ قلندرها واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۵۴۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام تاریخی جارچی یکی حمام های قدیمی شهر اصفهان از دوران گذشته (صفویه ) است که در آن دوران بزرگترین حمام اصفهان بوده است و دارای ۲ حمام مردانه و زنانه بودهاست و سال ساخت آن همزمان با میدان امام اصفهان بوده است. این بنا در بازار بزرگ تور اصفهان و نزدیك مسجد جارچی واقع گردیده و بر اساس كتیبه تاریخی مسجد، ظاهراً در سال ۱۰۱۹ ﻫ . ق به همراه بنای مسجد، توسط ملك سلطان ـ جارچی باشی شاه عباس اول ـ بنا گردیده است. با همت متعالی این شخص(ملک سلطان جارچی باشی ) در اطراف بناهای عظیم میدان نقش جهان ، مسجد شیخ لطف ا… ، مسجد نقش جهان(شاه) ، کاخ چهلستون و کاخ عالی قاپو ، بازار قیصریه ،عمارت هشت بهشت ، مسجد حکیم ، ۴ بنای ارزشمند دیگر به نام های مسجد جارچی ،حمام جارچی ،سرای جارچی وکاخ جارچی ساخته شده و مورد استفاده عموم مردم قرار می گرفت. هم اکنون ۳بنای ابتدایی فعال می باشد وکاخ جارچی کاملا از میان رفته است. هم اکنون به عنوان موزه و سفره خانه است. سال ساخت این حمام قدیمی و زیبا به حدود 450 سال پیش بازمی گردد که از سال 1382 الی پایان سال 1390 بازسازی و مرمت آن به همت سید احمد افتخاری و همکاری سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان انجام گرفت و با تغییر کاربری آن هم اکنون به عنوان سفره خانه سنتی فعال می باشد و پذیرای مهمانان داخلی و خارجی می باشد زمین این حمام قدیمی 2هزار متر است که حدود 950 متر از آن بازسازی شده و در فاز دوم، تمام زمین به شکل سفره خانه سنتی در می آید.
مسجد شیخ لطف‌الله (ساخته شده در ۱۶۰۲ – ۱۶۱۹ میلادی) یکی از مسجدهای تاریخی و شناخته شده تور اصفهان ، در ضلع شرقی میدان نقش جهان، تور اصفهان است. میدان نقش جهان است که در دوران صفوی ساخته شده است. این مسجد شاهکاری از معماری و کاشی کاری قرن یازدهم هجری است که توسط استاد محمدرضا اصفهانی از معماران نامدار آن دوره ساخته شده است. مسجد شیخ لطف الله به فرمان شاه عباس اول در مدت هجده سال بنا شده و در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی قاپو و در همسایگی مسجد شاه واقع شده است. این مکان مذهبی برای تجلیل شیخ لطف الله میسی بنا گردیده و سالانه گردشگران زیادی را جذب خود می کند.
حمام علی قلی آقا یا علی قلی آغا در منطقه بیدآباد تور اصفهان به وسیله علی قلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در مجموعه ای که خود، بانی آن بوده، به سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخته شده است. این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است، بطوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می توانستند از آن استفاده نمایند. شکل قائده سربینه حمام بزرگ، به شکل هشت ضلعی منتظم طراحی شده است و در اطراف سربینه سکّوهائی طراحی شده که فضاهای پشت آن ها با طاق نماهای مدور تزئین یافته و همچنین گنبد میانی سربینه بر هشت ستون بزرگ سنگی استوار است. تزئینات سقف حمام به صورت رسمی بندی است و نورگیرهای سقف به صورت منظم از فضای اطراف به سمت مرکز سقف به صورت منظم طراحی شده اند که در مواقع مختلف روز با ایجاد سایه روشن بر زیبائی تزئینات سقف می افزاید. این بنا هم اینک (پس از بازسازی و ترمیم) به صورت موزه مردم‌شناسی در معرض دید عموم گردشگران قرار گرفته است.
علی قلی آقا سازنده مسجد علی قلی آقا و برادرش خسروآقا سازنده حمام خسروآقا است. این دو از خواجه سرایان سرشناس و نیکوکار بوده اند.
حمام شیخ بهائی مربوط به دوره صفوی است و در تور اصفهان ، خیابان عبدالرازق، کوچه شیخ بهائی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. حمام شیخ بهائی معروف ترین حمام شهر تور اصفهان ، توسط شیخ بهائی (م۱۰۳۰ق) در۱۰۲۵ق در عهد شاه عباس، طراحی و ساخته شده است. حمامی تاریخی که میان مسجد جامع و هارونیه در بازار کهنه، نزدیک بُقعه معروف به «درب امام» واقع شده است. به واسطه ویژگی منحصربه فرد خود با افسانه ها و داستان های گاهی متناقض آمیخته شده است.
بازار بزرگ اصفهان را می توان در زمره یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین مراکز خرید تور اصفهان به حساب آورد. معماری این بازار دارای سبک سنتی بوده و یکی از بزرگترین بازارهای اصفهان به شمار می رود. صنایع دستی، انواع پوشاک، کیف و کفش و پارچه تنها برخی از محصولات موجود در این بازار هستند که می توانید خریداری کنید. بد نیست بدانید که در اطراف بازار بزرگ اصفهان، آثار تاریخی بسیاری همانند گنبد نظام الملک و مسجد جامع وجود دارند که می توانید از آنها هم دیدن کنید.
آدرس بازار بزرگ اصفهان: میدان امام علی، خیابان رزاق، جنب مسجد جامع
مرکز خرید عالی قاپو یکی از مراکز خرید اصفهان است که می توانید مواد پلاستیکی، لوازم دکوری، مانتو، کیف، کفش، پوشاک بچگانه، اسباب بازی، زیورآلات، چرم، وسایل برقی و… را با قیمت های نسبتا مناسب و باورنکردنی از آن خریداری نمایید. این مرکز خرید دارای فست فود و سوپر مارکت نیز است. درصورتی که در هنگام خرید و یا پاساژ گردی و دیدن لباس ها و دیگر وسایل مورد علاقتان، خسته و یا گرسنه شدید، می توانید به این قسمت ها از مجتمع تجاری مراجعه کنید. چنانچه می خواهید هم گردش و هم خرید مناسب و باکیفیت داشته باشید، مجتمع تجاری عالی قاپو یکی از مجتمع تجاری های مناسب در زمینه لباس های مجلسی، مانتو، کفش، کیف، بدلیجات و دیگر وسایل مورد نیاز شما است.
آدرس : اصفهان – خیابان چهارباغ عباسی – جنب هتل عالی قاپو – مجتمع تجاری عالی قاپو
ارگ عظیم جهان نما در میدان امام حسین اصفهان قرار دارد که یکی از معروف ترین و بزرگترین مراکز خرید اصفهان به حساب می آید. مرکز خرید ارگ عظیم جهان نما، یک مجموعه تفریحی – تجاری است. طبقه های متفاوت این مرکز خرید، غرفه های تجاری، گالری، غرفه های صنایع دستی، هتل، رستوران و سینما دارد. در کنار خرید بسیار مناسب در ارگ جهان نما، از آب نمای موزیکال این مجموعه بازدید نمایید که دیدن این فضای زیبا بسیار دل انگیز است.
مجتمع عظیم ارگ جهان نمای اصفهان مساحت زیربنایی 78000 مترمربع در بین چهارباغ عباسی (دروازه دولت) و خیابان های طالقانی و شمس آبادی ساخته شده است. همانطور که گفتیم این مجتمع تجاری از بزرگترین مجتمع های تجاری و تفریحی ایران محسوب می شود که دارای 364 واحد تجاری، سه سالن سینما، چهار گالری، 12 مرکز صنایع دستی و دفاتر اداری با کاربری های گوناگون است.
از دیگر امکانات و تجهیزات موجود در این مجموعه که باعث شده این مرکز مثل یک شهر بزرگ دارای کلیه امکانات و تجهیزات رفاهی و خدماتی معرفی گردد، هم چنین هتلی مجهز با 150 اتاق دارد.
آدرس مرکز خرید ارگ عظیم جهان نما: میدان امام حسین
این مجتمع بزرگ چند طبقه دارد و در خیابان چهارباغ بالا و روبروی پل تاریخی سی و سه پل قرار گرفته است. مجتمع تجاری کوثر یکی از بزرگترین مراکز خرید اصفهان است. این مرکز خرید را جهت خرید لباس، کیف و کفش و خرید طلا نقره و جواهر به شما پیشنهاد می کنیم.
مرکز خرید کوثر همانند دیگر مراکز خرید اصفهان که در مجاورت جاذبه های گردشگری اصفهان قرار دارند، طرفداران بسیاری دارند. مجتمع تجاری و اداری کوثر در نزدیکی یکی از محبوب ترین هتل های اصفهان یعنی هتل کوثر قرار گرفته است. هم چنین مرکز خرید کوثر نزدیک به سی و سه پل و در ابتدای خیابان چهارباغ واقع شده است.
در طبقه هم کف این مجتمع تجاری، بازار طلا و نقره قرار دارد، طبقه بالا و پایین فروشگاه های گوناگونی و متنوع قرار دارد. لباس، عطر و ادکلن، کفش، اکسسوری و… تنها قسمتی از فروشگاه های پاساژ کوثر تور اصفهان است. مجتمع تجاری کوثر چند طبقه اداری نیز دارد که کاملا از قسمت فروشگاه های آن مجزا هستند. قیمت اجناس در فروشگاه های این مجموعه تجاری عمدتا بالا است؛ اما کالاهای لوکس و متنوعی را می توانید در این مجتمع تجاری بیابید.
آدرس : اصفهان – چهار باغ بالا ، خیابان شهید امینی نژاد ( هفت دست غربی ) ، مقابل مجتمع آبنوس
سیتی سنتر اصفهان، یکی از مراکز خرید اصفهان است که آن را با عنوان یکی از گسترده ترین مراکز خرید ایران و بزرگترین مرکز خرید در تور اصفهان می شناسند. این مجموعه هفت طبقه بزرگ دارد که شامل: دوطبقه پارکینگ مسقف با ظرفیت ۵۵۰۰ اتومبیل، سه طبقه مرکز خرید (Hyper Star) و واحدهای تجاری و دوطبقه مجموعه سینمایی، سالن چند منظوره، فودکورت و سالن های گوناگون و متفاوت است.
سیتی سنتر اصفهان یک نمونه از دبی مال و مرکز خرید جواهر در استانبول است که اکثر برند های معروف در دنیا در آنجا وجود دارند. نمایندگی برندهای معروف در سیتی سنتر اصفهان شامل: زارا، سواروسکی، دبنهامز، ریباک، نایک، آدیداس، دیفکتو، کوتون، السی وایکیکی، اسکیچرز، جین وست و … است.
علاوه بر گروه سنی بزرگسالان، کودکان نیز از این مجموعه لذت خواهند برد؛ زیرا در این مجموعه شهربازی سرپوشیده ای قرار دارد که انواع بازی های کامپیوتری و فست فود را دارد. در بخشی از این شهربازی برای بزرگسالان نیز بازی‌های مهیج قرار دارد. سیتی سنتر در شهربازی سرپوشیده اش بازی های نوینی را برای کودکان فراهم آورده که تاکنون در ایران دیده نشده است.
آدرس: اتوبان شهید دستجردی، روبه‌روی ورودی جنوبی سپاهان شهر.
مجتمع تجاری نوژان یکی از شیک ترین و به روزترین مراکز خرید تور اصفهان است؛ بطوری که انواع لوازم و وسایل موردنیاز خود را در آن می توانید به بهترین شکل ممکن و با قیمت هایی مناسب تهیه کنید و از انتخاب خود رضایت کامل داشته باشید. در این مرکز خرید برند و مارک های متفاوت و گوناگونی وجود دارد.
خدمات ارائه شده در مجموعه تجاری نوژان شامل انواع پوشاک و بدلیجات لوکس، وسایل آرایشی بهداشتی، پوشاک، موبایل و… است.
البته در مورد قیمت ها در این مجتمع تجاری لازم به ذکر است که قیمت اجناس در این مرکز خرید ممکن است کمی بالا باشد که دلیل آن کیفیت این اجناس است.
پس اگر به دنبال برندی خاص و شیک برای خریدن پوشاک خود و عزیزانتان هستید، مجتمع تجاری نوژان بهترین گزینه در بین مراکز خرید اصفهان است.
یکی از دلایل بسیاری از مسافرت ها به تور اصفهان وجود پاساژها و مراکز خرید و مال های بزرگ و فراوان با اجناس گوناگون و شیک است. در هنگام تخفیف های ویژه آخر هر فصل، بازارها بسیار پررفت و آمد و شلوغ هستند. مراکز خرید فراوانی با امکانات و اجناس موردنیاز شما باقیمت های گوناگون در سرتاسر تور اصفهان وجود دارند که ازجمله آن ها می توان به مرکز خرید پارلمان اشاره کرد.
اگر به دنبال پاساژی می گردید که بتوانید تمامی خریدهای خود و عزیزانتان را در آن انجام دهید و با دستی پر به خانه برگردید، پیشنهاد ما این است که سری به مرکز خرید پارلمان بزنید. در این پاساژ می توانید انواع و اقسام پوشاک، کفش، کیف، بدلیجات و تمام وسایل موردنیاز خود را خریداری نمایید.
قیمت های این مرکز تجاری به نسبت بالاست اما اگر در زمان و فصل درست یعنی در حین تخفیفات فصلی، به مرکز خرید پارلمان مراجعه نمایید، تخفیف های فوق العاده آن می تواند شما را بسیار غافلگیر نماید.
مجتمع تجاری اوسان یکی دیگر از بزرگترین مراکز خرید اصفهان است که در خیابان چهارباغ و در مجاورت با کاخ سعادت آباد قرار دارد. مرکز تجاری اوسان در محل بسیار مناسبی واقع شده و دسترسی‌های بسیار خوبی دارد؛ به همین منظور در همه روزها تعداد فراوانی توریست و مردم تور اصفهان ازآنجا دیدن می کنند.
اگر به دنبال مرکز تجاری بسیار مجلل می گردید که علاوه بر پاساژگردی، بتوانید از نمایندگی های مختلف فروش برندهای شناخته شده داخل و خارج خرید نمایید، ما مجتمع تجاری اوسان را به شما پیشنهاد می دهیم. البته قیمت محصولات ارائه شده در این مرکز تجاری ارزان نیست.
آدرس مراکز خرید اصفهان : اصفهان – خیابان چهارباغ بالا – جنب خیابان کاخ سعادت آباد
مجتمع پارک اصفهان از مراکز خرید اصفهان است که دقیقا در اولین سال پیروزی انقلاب اسلامی تاسیس گشت و با فضای 15 هزار متری، خودش را به عنوان یکی از بزرگترین پاساژهای تور اصفهان مطرح کرد. این مجتمع تجاری، در دنیای امروزی که پر از شلوغی و آلودگی است، یک پارک و فضای سبز زیبا به حساب می آید که در کنار آن مجتمع‌های تجاری قرار دارند.
بر این اساس می توان به مجتمع پارک نام پارک – بازار واقعی داد. 400 عدد واحد تجاری در آن وجود دارد که بر این اساس می توان گفت که عملا هر چیزی که بخواهید را در آن پیدا خواهید کرد.
بیشتر واحدهای مجتمع پارک دارای نمایندگی های معروف در دنیا هستند. هم چنین این مجموعه ساختمان پزشکان، مشاور املاک، موسسه عکاسی و فیلم برداری و آرایشگاه نیز دارد. شما می توانید از پنج ورودی که به بازارهای آزالیا، مروارید، ارکیده، آبشار طلایی، کویتی ها و موسیقی راه می یابند وارد مجتمع شوید.
اکثر مردم اصفهان و گردشگران این مجتمع را به خاطر اجناسش می شناسند، اما افرادی هم ترجیح می دهند بعدازظهر خود را با قهوه یا نوشیدنی در کافه های این مجتمع تجاری زیبا بگذرانند. در این مجتمع پارک سرسبز و با طراوت 400 فروشگاه با برندهای معتبر دنیا در بخش پوشاک بچه گانه، زنانه و مردانه، کیف و کفش، ساعت، لوازم صوتی و تصویری، لوازم موسیقی، اسباب بازی و لوازم کودکان، کامپیوتر و نرم افزار و لوازم جانبی، کادوئی، رستوران و فست فود، لوازم التحریر، آرایشی و بهداشتی، ورزشی و …دور هم جمع شده اند.
آدرس: خیابان چهارباغ بالا.
یکی دیگر از بازارهای سنتی پرطرفدار شهر زیبا و تاریخی اصفهان بازار قیصریه است که یکی از مهم ترین و بزرگترین بازارهای موجود در میدان نقش جهان به شمار می آید. این بازار سرپوشیده است و دوطبقه دارد که در طبقه پایینی فروشگاه ها و در طبقه بالایی دفترها قرارگرفته اند و می توانید انواع صنایع دستی تور اصفهان را در بازار قیصریه تهیه کنید.
سقف بازار قیصریه به شکل گنبدی است و در میانه آن فضایی دایره ای و بزرگ وجود دارد؛ مثل گنبدهایی که اعراب اسپانیا درگذشته ایجاد می کردند.
از بازار بزرگ و مجلل قیصریه بازارهای دیگری جدا می شدند و بعضی از آن ها هنوز هم فعالیت دارند و به شغل های گوناگون اختصاص می یابند. بازار قیصریه اصفهان از بزرگترین و مشهورترین مراکز خرید تور اصفهان و از مراکز صنایع دستی بسیار ارزشمند به شمار می رود.
آدرس : اصفهان – شمال میدان نقش جهان – بازار قیصریه
اگر علاقه مند به هنر بسیار زیبای فرش بافی هستید، یکی از بهترین مکان هایی که حتما باید سر بزنید، بازار حکیم اصفهان است. بازار حکیم اصفهان یکی از بازارهای بسیار محبوب فرش های با ارزش شهر تور اصفهان است که در خیابان سپه قرار دارد. بازار بزرگ حکیم اصفهان فاصله بسیارکمی تا میدان نقش جهان دارد.
این بازار تعداد بسیار زیادی مغازه دارد که می توانید انواع فرش ها با طرح های بسیار گوناگون و دیدنی را در آن ها مشاهده نمایید. این فرش‌ها، همه دستبافت هستند و از بهترین فرش های ایران به حساب می آیند. یکی از مزیت های بازار حکیم تور اصفهان قیمت های مناسب و باورنکردنی فرش ها برخلاف اصیل و با ارزش بودن آن ها است و شما به جهت خرید یک فرش خوب، کمترین هزینه ممکن را پرداخت می کنید. حتی اگر نیت خرید کردن ندارید؛ پیشنهاد ما بازدید از این بازار خوش آب و رنگ است.
طلا و جواهرات از صنایع دستی اصفهان به تعداد می روند و هنرمندان زیاد ماهری در این زمینه مشغول به کارند. یکی از مراکزی که می توانید طلاهای زیبای تور اصفهان را از آن تهیه کنید، بازار هنر می باشد. این بازار از شاهكارهاي معماري دوره صفویه به تعداد می رود که توسط استادکاران ایرانی از سال ۱۰۸۳ تا سال ۱۰۸۵ هجري شمسی ساخته شده هست. در زمان صفویه از این مکان با عنوان بازار کاروانسرای مادر شاه یاد می شد که همراه با بنای کاروانسرای مادر شاه و مدرسه شاه سلطان حسین (مدرسه چهارباغ امروزی) یا مجموعه ی وقفی را تشکیل می داد. در این بازار علاوه بر خرید می توانید از تماشای جلوه های معماری نیز لذت ببرید. این بازار در خیابان چهارباغ عباسی، جنب پارک هشت بهشت قرار دارد.
آدرس: خیابان چهارباغ عباسی، جنب پارک هشت بهشت.
بازار گل و گیاه همدانیان یکی از مراکز فروش گل و گیاه می باشد که در تور اصفهان از شهرت ویژهی برخوردار هست. در این بازار انواع و اقسام گلها، گیاهان، درختچه ها و ابزارها مورد نیاز برای پرورش گیاهان را خواهید دید. گل های شاخه بریده، بامبو و برگ های تزئینی، گیاهان تزئینی فانتزی و عروسکی از جمله بن سای، سرخس عنکبوتی، گیاهان فصلی، درخت و نهال، گل های خشک و مصنوعی و … گیاهانی هستند که می توانید در این بازار آنها را تهیه کنید. این بازار در بزرگراه جی، خیابان همدانیان واقع است.
آدرس: بزرگراه جی، خیابان همدانیان، بازار گل و گیاه همدانیان.
یکی دیگر از مراکز خرید معروف تور اصفهان مجتمع تجاری شهر هست که يکي از مراکز تجاری مدرن کشور به شناخته شدهاست. این مرکز حدود ۱۳۵۰۰ مترمربع وسعت دارد و چهارطبقه تجاری و يک طبقه پارکينگ را در خود جای داده هست. در مجتمع تجاری شهر، ۲۱۰ واحد فروشگاهي و ۳۰ واحد اداري به ارائه ی خدمات می پردازند و در زمینه های آرایشی بهداشتی، پوشاک، حوله، خرازی،کیف و کفش، موبایل، صوتی تصویری، صنایع دستی، شال و روسری، ساعت و … فعالیت می کنند. وجود رستوران و کافی شاپ یکی دیگر از دلایلی هست که افراد را به این مرکز خرید می کشاند. این بازار در چهارباغ عباسي، نبش خيابان سيدعليخان واقع است.
آدرس: چهارباغ عباسی، نبش خیابان سیدعلیخان.
یکی از مراکز خرید ارزان در تور اصفهان ، مرکز خرید جلفا است که مردم زیادی حتی بومیان برای خرید به این مرکز خرید می روند. این بازار که محل خوبی برای خرید لباس است، لباس هایی با برندهای مختلف و با کیفیت های عالی دارد که می توانید خرید خوبی داشته باشید. برای رفتن به این مرکز خرید باید به خیابان خاقانی بروید و از آن جا به کوچه چهارسوقی ها بروید.
آدرس مرکز خرید جلفا: خیابان خاقانی، کوچه چهار سوقی‌ها
یکی از بهترین مراکز خرید اصفهان برای خرید لباس، مجتمع تجاری مارتین است. در این مجتمع لباس های اسپرت و مجلسی زیاد، کفش، زیورآلات مارک و گران قیمت وجود دارند. برای رفتن به این مجتمع تجاری باید به چهارراه حکیم نظامی، ابتدای نظر شرقی، کوه کلیسای وانک بروید.
آدرس مرکز خرید مارتین: چهار راه حکیم نظامی، ابتدای نظر شرقی، کوچه کلیسای وانک
ارکیده را می توان یک مرکز خرید لوکس در شهر تور اصفهان دانست که دارای ۷ طبقه است. ۴ طبقه از این مرکز خرید تجاری بوده، دو طبقه از آن اداری و یک طبقه آن شامل رستوران می شود. مرکز خرید ارکیده که یکی از بهترین مراکز خرید تور اصفهان به شمار می رود، بیش از ۲۰۰ واحد تجاری فعال داشته و از برندهای بسیار معروفی برخوردار است، به همین خاطر از آن به عنوان یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین مراکز خرید اصفهان نامبرده می شود.
برخی از محصولات موجود در فروشگاه های این مرکز خرید شامل انواع پوشاک، زیورآلات، ساعت، لوازم تزیینی، سنگ‌های قیمتی، عطر و ادکلن و سایر موارد هستند. همانطور که گفته شد یک طبقه از این مرکز خرید به انواع رستوران ها اختصاص داده شده است، بنابراین شما می توانید برای استراحت و صرف غذا به آن ها مراجعه کنید.
آدرس مرکز خرید ارکیده: خیابان حکیم نظامی، تقاطع خیابان خاقانی
مرکز خرید مهرسان در زمره یکی از لوکس ترین و شیک ترین مراکز خرید تور اصفهان قرار دارد و تنوع محصولات آن بسیار زیاد است، بنابراین تمام کالاهای مورد نیاز خود را به راحتی در این مرکز خرید پیدا خواهید کرد. محصولات موجود در فروشگاه های مرکز خرید مهرسان متناسب با هر رده سنی و هر سلیقه ای است، بنابراین قطعا دست خالی از آن خارج نخواهید شد. برخی از کالاهای موجود در این مرکز خرید شامل پوشاک، کیف و کفش، لوازم آشپزخانه، لوازم تزیینی، لپ تاپ، کامپیوتر و موبایل می شوند.
آدرس مرکز خرید مهرسان: خیابان بزرگمهر، نبش خیابان مبارزان، طبقه فوقانی فروشگاه ذوب آهن
یکی از رستوران های لوکس و گران قیمت با کیفیت بالا در خیابان جلفا تور اصفهان رستوران آرک است. آرک دارای حیاطی دلنشین و با صفاست و منوی با انواع غذاهای ایرانی، مدیترانه ای و گیاهی دارد. برای حضور در این رستوران باید از قبل میز خود را رزرو کنید.
آدرس: جلفا، کوچه کلیسای وانک، رستوران آرک
تلفن: ۰۳۱۳۶۲۹۰۹۲۰
جم نشین یکی از رستوران های سنتی خوب اصفهان با ظرفیت پذیرش بالا است که فضایی مناسب برای گردشگران و خانواده ها است. این رستوران انواع غذاهای ایرانی از جمله کباب و خورشت را سرو میکند و سرویس دهی خوب آن خاطره ی خوشی را برای شما به جای می گذارد. از دیگر امکانات این رستوران می توان به پیک رایگان و پارکینگ اشاره کرد.
آدرس: اتوبان دستنجردی، نرسیده به بهارستان
تلفن: ۰۳۱۳۶۵۴۰۸۶۹
رستوران هرمس با دو شعبه در سطح شهر انواع غذاهای بین المللی را با کیفیتی بالا سرو می کند این رستوران جزو بیزنس های فعال در این زمینه است و دو کافی شاپ تخصصـی در زمینه ی قهوه هم نیز راه اندازی کرده است. شعبه دوم کافی شاپ هرمس منو کاملی شامل صبحانه نیز دارد.
آدرس شعبه اول: نظر شرقی، کوچه کلیسای وانک
تلفن: ۰۳۱۳۵۵۵۵۵۵۵
یکی از زیبا ترین و بزرگ ترین باغ رستوران های اصفهان که در محیطی سرسبز و خوش آب و هوا قرار دارد رستوران شب نشین است. این رستوران دارای دو فضای بسته و باز است همچنین پخش موزیک زنده لذت غذا خوردن در این فضا را دو چندان می کند. منوی این رستوران شامل انواع غذاهای ایرانی، بومی تور اصفهان و دریایی است.
آلاچیق هایی که در فضای باز رستوران قرار دارند به سبک چینی طراحی شده اند و تجربه بسیار جذابی را در کنار غذا خوردن برای شما به همراه دارد. از دیگر امکانات این باغ رستوران می توان به پارکینگ اختصاصی، اجرای موسیقی زنده، اینترت رایگان و امکان رزرو میز اشاره کرد.
آدرس: بلوار آتشگاه، بعد از کوه آتشگاه
تلفن: ۰۳۱۳۳۳۹۳۶۳۴ ، ۰۳۱۳۳۳۹۳۳۶۳۳
یکی از زیباترین و جذابترین رستوران های اصفهان که طراحی به سبک قاجاری دارد شهرزاد است. نقاشی های جذاب آیینه کاری های هنرمندانه و شیشه های رنگی که در فضای این رستوران کار شده است جذابیت زیادی به این فضا بخشیده و طرفداران زیادی را جذب کرده است. در این رستوران انواع غذاهای ایرانی با کیفیت بالا طبخ می شود همچنین موقعیت مکانی این رستوران به علت نزدیک بودنش به مکان های گردشگری مثل پل خواجو، هتل عباسی و زاینده رود بسیار خوب است. پیشنهاد می کنیم تجربه جذاب غذا خورن در محیط اصیل و ایرانی رستوران شهرزاد را از دست ندهید.
آدرس: خیابان عباس آباد، رستوران شهرزاد
تلفن: ۰۳۱۱۲۲۰۴۴۹۰
خوان گستر یکی از رستوران های شیک و مجلل تور اصفهان است. منوی این رستوران شامل انواع غذاهای ایرانی بین المللی و گیاهی است که در کنار سرویس دهی قوی پرسنل تجربه بسیار خوبی را برای شما رقم میزند. این رستوران با دوشعبه در سطح شهر کباب های معروفی دارد همچنین در بخشی از رستوران میزهای سلف سرویس که شامل دسر و پیش غذاهای مختلف است وجود دارد.
آدرس: اصفهان، خیابان حکیم نظامی، هتل جلفا، رستوران خوان گستر
تلفن: ۰۳۱۳۶۲۷۸۹۸۹
و اما بریانی، یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین غذاهای تور اصفهان بریانی است. بریانی غذایی با گوشت چرخکرده بره یا گوسفند است که در سرتا سر شهر می توان رستوران های آن را پیدا کرد اما یکی از بهترین رستوران های شهر در این زمینه بریانی اعظم است. این رستوران قدیمی با ۴ شعبه درسطح شهر بریانی را با دوغ و سبزی در انواع نان های سنگک و تافتون سرو می کند.
آدرس شعبه ۱: دروازه دولت، ابتدای چهارباغ پایین
تلفن: ۰۳۱۳۲۲۰۲۰۷۰
شعبه۲: مسجد سید، جنب اداره پست
تلفن: ۰۳۱۳۳۳۸۳۰۷۰
شعبه۳: خیابان کمال اسماعیل, جنب پمپ بنزین
تلفن: ۰۳۱۳۲۱۲۵۷۳۰
شعبه ۴: خیابان چهارباغ بالا، چهارراه نظر، جنب پمپ بنزین
تلفن: ۰۳۱۳۶۲۸۰۹۳۹
جارچی باشی یک حمام سنتی تغییرکاربری داده شده است (با ۴۰۰ سال قدمت) که فضایی بسیار دلنشین و اصیل دارد. کاش کاری های فیروزه ای و صدای فواره ی آب حوض ها آرامش خاصی را در هنگام غذا خوردن به شما می دهد. شب های چهارشنبه، شنبه، سه شنبه و ظهرهای جمعه موسیقی زنده در رستوران اجرا می شود. در منوی این رستوران انواع غذاهای ایرانی از جمله بریانی نیز وجود دارد.
آدرس: خیابان سپه، خیابان حکیم، کوچه هفتم (کوچه باغ قلندرها)، مجموعه تاریخی اقامتی ملک سلطان جارچی باشی
تلفن: ۰۳۱۳۲۲۰۷۴۱۸
وارد سرای حاجی میرزا که می شوی احساس می کنی تابلو اشتباه است و به فروشگاه عتیقه جات سرزده ای یا وارد موزه‌ای شده ای. اما کمی که به محیط و وسایل عادت می کنی آن ها را بخشی از دکوراسیون کافه رستوران سنتی آزادگان (حاجی میرزا) می بینی که صاحبش با ذوق و سلیقه فراوان در طول سال ها آن ها را جمع آوری کرده و می گوید که حاضر نیست هیچ کدام را حتی برای لحظه ای از خودش جدا کند. خالی از لطف نیست بدانید که این قهوه خانه به نام چاه حاج میرزا برای نخستین بار در زمان صفویان ساخته شد و در ابتدا خسته خانه نام گرفت زیرا مردم برای رفع خستگی به آنجا می آمدند ولی کم کم این سرا به سرای طوطی، چایخانه و قهوه خانه تغییر نام داد ولی محلی ها همچنان به نام سرای حاجی میرزا می شناسندش.
آدرس: اصفهان، میدان امام، به سمت سر در قیصریه، سرای حاج میرزا، قهوه خانه حاج میرزا
کافه رستوران فیروز شربت، کافه نوستالژیک و آنتیکی است که دکوراسیون قدیمی اش گرمی عجیبی به این مکان داده، علاوه بر دکور قدیمی، وجود منوهای قدیمی با خوراکی های خاص که اسم هایشان هم قدیمی و ناشناخته است و گلدان هایی که همیشه با گل طبیعی روی میز خودنمایی می کنند، جذابیت اینجا را چندین برابر کرده است. بستنی های شربت خانه فیروز آنقدر خوشمزه اند که پیشنهاد ویژه شربت خانه فیروز، یکی از بهترین کافه رستوران های تور اصفهان به حساب می آیند.
آدرس: اصفهان، جلفا خیابان حکیم نظامی کوی کلیسای وانک روبروی هتل جلفا
آرابو از بهترین ساندویچی های اصفهان است که غیرممکن است کسی از اینجا خرید کند و از کیفیت و طعم بسیار عالی آن شگفت زده نشود. ساندویچی آرابو اصفهان در محله ارامنه تور اصفهان واقع شده و نزدیک کلیسای وانک است. در اینجا آدم احساس می کند که به کشوری اروپایی سفر کرده البته خیلی فضای زیادی ندارد و بیشتر بیرون از خود ساندویچی باید از ساندویچ و برگرهای لذیذ لذت ببرید!
آدرس: اصفهان، خیابان حکیم نظامی، نظر میانی، کوچه کلیسای وانک، آرابو
اگر دوست دارید بعد از بازدید و لذت بردن از کلیسای زیبای وانک یک وعده غذای خوشمزه یا نوشیدنی های تازه در محیطی قشنگ و چشم نواز نوش جان کنید، شک نکنید که کافه رستوران آرک. آ می تواند بهترین انتخاب ممکن باشد. کافه رستوران آرک نه تنها منوی خوب و وسوسه انگیزی دارد بلکه محیط فوق العاده‌اش مخصوصاً فضای بیرونش، لذت غذا خوردن و استراحت کردن را برایتان چند برابر می کند. تنها نکته ای که باید هنگام رفتن به اینجا رعایت کنید این است که قبل از رفتن تماس بگیرید و جا رزرو کنید تا بتوانید بدون نگرانی از محیط و غذاها و همین طور نوشیدنی ها استفاده کنید و از آن ها لذت ببرید.
آدرس: اصفهان، محله جلفا، روبروی کلیسای وانک
رستوران مادربزرگ اصفهان با بیش از بیست غذای اصیل و محلی در خدمت شما هموطنان عزیز است. در سفرتان به تور اصفهان، حتماً سری به این رستوران بزنید.
آدرس: خیابان سپه، خیابان مسجد حکیم، نرسیده به هتل حکیم
زمان ساخت مجموعه تاریخی ترنج مربوط به عهد قاجاریه است و با توجه به شواهد به دست آمده در فرایند بازسازی، به اوایل حکومت ناصرالدین شاه برمی گردد. در طی ۴ سال تلاش، مراحل مرمت توسط هنرمندان ایرانی پایان یافت و هم اکنون مجموعه پذیرایی ترنج اصفهان دارای فضایی زیبا و دلنشین و نشان از فرهنگ اصیل ایرانی دارد و چهار قسمت رستوران، شربت خانه، عکاسخانه و کافی شاپ را شامل می شود. در رستوران ترنج اصفهان متنوع ترین خوراک های سنتی و فرنگی سرو می شود و در شربتخانه انواع دمنوش های گیاهی و سنتی هم خدمتتان ارائه می شود. همچنین عکاس خانه که دارای لباس هایی فاخر و زیبا از دروره قاجاریه است خاطره ای فراموش نشدنی برایتان رقم خواهد زد.
آدرس: خیابان خاقانی، رو به روی شیرینی آندلس، کوچه هووانس، کوچه رامین
لحظاتی به یادماندنی در عمارت تاریخی دهدشتی اصفهان یا کافه رستوران هوگر اصفهان با حرفه ای‌ترین آثار هنر کلاسیک در عمارتی به وسعت فرهنگ و هنر نصف جهان که دارای رستوران منحصربه فرد برای لذت بردن از غذاهای سنتی تور اصفهان و کافی شاپ حرفه ای با استانداردهای بین المللی همچنین شربتخانه ای با شربت های خوش طعم و فراموش شده ایرانی و دمنوشخانه ای خاص منطبق با طب سنتی و انواع گیاهان دارویی را تجربه خواهید کرد.
آدرس: دروازه دولت ، خیابان باب الرحمه، کوچه شماره ۱
در خیابان شیخ صدوقی اصفهان، رستورانی وجود دارد که طعم و بوی خوش غذاهای ایتالیایی آن در شهر مشهور است. رستوران ایتالیایی زاوا یکی از بهترین انتخاب ها برای کسانی است که شیفته ی مزه ی خوب غذاهای ایتالیایی هستند و در سفر هم از تجربه ی این طعم لذت می برند. این رستوران به شکلی زیبا طراحی شده است و دکوراسیون خاص و آرامش بخش آن، لذت خوشمزگی غذاها را چند برابر می کند. اگر در طول سفرتان، هوس خوردن غذای ایتالیایی به سرتان زد، حتماً رفتن به زاوا را در لیست رستورانگردیتان بگنجانید و فراموش نکنید که پاستا و لازانیای معروف آن را امتحان کنید.
اگر دلتان می خواهد یک طعم لذیذ و با کیفیت را در تور اصفهان تجربه کنید، رستوران شاندیز گزینه ی خوبی برای رستوران گردیتان است. در این رستوران می توانید طعم لذیذ کباب اصیل ایرانی را با طبخی اصفهانی تجربه کنید و کیفیت سفرتان را با خوشمزگی دیگر غذاهای این رستوران بالا ببرید.
آدرس: اصفهان، خیابان شیخ صدوق شمالی، نبش خیابان شیخ مفید، طبقه زیرین بانک سرمایه، رستوران شاندیز ایران زمین
رستوران نیکان از بهترین رستوران های تور اصفهان است که برای همه ی ذائقه ها پیشنهادهای خوشمزه ای دارد. این رستوران با فضایی دلچسب و آرامش بخش در خیابان میرفندرسکی تور اصفهان واقع شده و به تنوع بالای منو مشهور است. اگر هوس خوردن غذاهای اصیل ایرانی را دارید یا از طعم خوش غذاهای ترکی، فرانسوی، ایتالیایی و… هیجان زده می شوید، منوی نیکان انتخاب های خوشمزه ای را پیش رویتان قرار می دهد. کیفیت بالای این رستوران به حدی راضی کننده است که تجربه ی یک بار آن برای هر فرد کافی است تا مشتری همیشگی آن شود. رستوران نیکان فرصت خوبی است که در رستورانگردیتان در تور اصفهان ، یک غذای خانوادگی را در جمعی دوست داشتنی تجربه کنید.
آدرس: اصفهان، خیابان میرفندرسکی ، رو به روی هلال احمر، رستوران نیکان
رستوران خوانسالار اصفهان، در چهارباغ بالا، فضایی سنتی و آجری را طراحی کرده تا به محض ورود خودتان را در دل یک بنای از تاریخ برگشته احساس کنید. دیوارهای آجری، قوس های نوستالژیک و فضایی صمیمی و هر المانی که شما را به یاد زیبایی های اصیل و قدیمی بیندازد، در این رستوران خودنمایی می کند. در این فضای دلنشین از طعم خوش غذای خود که به سبکی اصفهانی طبخ می شود لذت ببرید و در این محیط گرم و صمیمی وقت بگذرانید.
آدرس: اصفهان، چهارباغ بالا، روبه‌روی تعاونی برق منطقه
در یک محیط سنتی و مزین به میز و صندلی های چوبی قدیمی، هم از خوشمزگی های یک کافه لذت ببرید و هم یک غذای خوش طعم را تجربه کنید. کافه رستوران مس و قالی با یک طراحی ساده و سنتی، فضایی دلچسب برای وقت گذرانی به وجود آورده که از بهترین گزینه ها برای کافه گردی در تور اصفهان است.
آدرس: اصفهان خیابان سپه
پولکی نام یکی از شیرینی های مخصوص تور اصفهان و ازخانواده ی آب نبات ها است که در گذشته با نام آب نبات پولکی نیز شناخته می شد. این شیرینی به صورت قطعات کوچک، گرد، نازک و شبیه سکه ی فلزی تهیه می شود و به دلیل همین شکل ظاهری به آن پولکی به معنای پولک مانند می گویند.
ماده اصلی که درتهیه ی پولکی به کار می رود همان شیره ی اضافی و باقی مانده از فرایند درست کردن نبات است. برای درست کردن آن پس از آنکه بلورهای نبات متبلور شد، شیره های باقی مانده را با مقداری سرکه مخلوط می کنند تا شکرک نزند و به صورت شفاف باقی بماند. سپس آن را می جوشانند و پس از پهن کردن بر روی یک سینی بزرگ با دستگاه های مخصوص به شکل دایره برش می زنند.
با اضافه کردن مواد خاص طعم های مختلفی همچون زعفرانی، لیمو عمانی، کنجدی، نارگیلی، پسته ای، عسلی، کاکائویی، زنجبیلی، نعنایی و … به پولکی ها می دهند تا افراد بسته به سلیقه ی خود آنها را تهیه کنند و برای عزیزانشان ببرند.
جالب است بدانید که مردمان اصفهان ترجیح می دهند چای خود را به جای قند با پولکی مصرف کنند و معتقدند که پولکی به دلیل شیرینی کمتر آن، ضرر کمتری دارد.
شاید کمتر کسی بداند که عسل تولیدی در فریدونشهر تور اصفهان ، یکی از مرغوب ترین عسل های کشور به شمار می رود. به دلیل تنوع گیاهی و وجود گونه های گیاهان دارویی و عدم استفاده از کود و سم در پرورش آنها عسل تولید شده بسیار مرغوب و دارای کیفیتی در خور توجه است.
گونه های متنوع عسل در شهرستان فریدونشهر عبارتند از: عسل گون زرد، عسل زول و عسل قنقال.
بسته به سلیقه ی خود می توانید گزهای متفاوتی را از بازار اصفهان تهیه کنید:
* گز لقمه ای: پس از درست شدن مواد، گز را به وسیله ی یک دستگاه خاص به قطعات منظم و یک شکل برش می دهند تا گز لقمه ای به دست آید.
* گز آردی: گز را به صورت گلوله های کوچک شکل می دهند و سپس آنها را با دستگاه پرس به اشکال مربع یا دایره و … در می آورند. این نوع گز را در بستری از آرد قرار می دهند تا سطح چسبنده گز با آرد پوشانده شود و ماندگاری بیشتری را برای گز فراهم کند.
* گز سکه ای: این نوع گز بسیار شبیه گز آردی است اما آن را بعد درست شدن در اندازه ای کوچک به شکل سکه در می آورند و بسته بندی می کنند.
* گز برشی: پس از آماده سازی مواد و قبل از بسته بندی، گز را با دستگاه های مخصوص به گونه ای برش می دهند که مغز داخل آن مشخص باشد و سپس به شکلی خاص آن را بسته بندی می کنند.
* گز با لایه ی شکلاتی: گز را درون لایه ای از شکلات قرار می دهند تا رطوبت آن حفظ شود و زمان ماندگاری آن افزایش یابد. علاوه بر این به دلیل استفاده از پودر کاکائو یا شیر خشک و … طعمی متفاوت نسبت به گز معمولی خلق می شود که ارزش غذایی بیشتری نیز دارد.
* گز انگشت پیچ: گزی بسیار نرم که مغزی در آن وجود ندارد و به راحتی با قاشق قابل مصرف است. معمولا این نوع گز را به سالخوردگان پیشنهاد می کنند.
به هنگام تهیه ی گز باید بدانید که این سوغات خوشمزه به دو شکل بسته بندی می شود. برخی از آنها در داخل پوشش مجاز خوراکی قرار می گیرند و برخی دیگر در بستری از آرد ارائه می شوند.
نبات نیز یکی از سوغاتی های تور اصفهان است که به دو صورت نبات چوبی و نبات شاخه عرضه می گردد. برای تهیه ی آن، مقدار زیادی شکر را در آب جوش حل می‌کنند تا محلول اشباع شده ای به دست آید. سپس نخی در آب آویزان می کنند تا پس از سرد شدن بلور هایی بر روی آن تشکیل شود. برای تنوع بیشتر به نبات موادی را اضافه می کنند تا انواع نبات دارچینی، نعنایی، زعفرانی، زیره، لیمویی، آویشن و… به دست آید.
عسل، کره، شکر، خلال بادام و پسته، آب، گلاب و زعفران دم کرده، مواد اولیه برای تهیه ی یک شیرینی خوشمزه و متفاوت هستند که می توانید آن را در تور اصفهان تهیه کنید. این شیرینی به شکل های مختلفی در بازار وجود دارد. برخی به صورت ورقه ای هستند و برخی دیگر برش خورده اند و در پوشش های مجاز ارائه می گردند.
برشتوک یکی از انواع شیرینی های سنتی ایرانی است که در شهر های مختلف کشور طبخ می شود. بر اساس نوع آردی که در تهیه ی آن به کار می رود برشتوک گندم و برشتوک نخودچی تولید می گردد و به فروش می رسد. آرد نخودچی یا آرد گندم، روغن، شکر یا پودر قند و هل مواد تشکیل دهنده ی این شیرینی خوشمزه هستند. برشتوک را به صورت لوزی برش می دهند و بسته بندی می کنند.
در فصول مختلف سال و در شهر های اطراف اصفهان می توانید به سراغ میوه هایی بروید که در نوع خود شهرت بسیاری دارند. در این میان می توان به گلابی نطنز و انار بادرود اشاره کرد که همه ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود می کشانند. گردوی بادرود نیز از دیگر محصولاتی است که در تور اصفهان به فروش می رسد. در کنار همه ی اینها میوه ای کمیاب به نام الگ که ازخانواده ی هلو به شمار می رود نیز در نطنز یافت می شود.
جوز قندی نام یک نوع شیرینی محلی است که از گرانترین سوغات های ایرانی به شمار می رود. این شیرینی خوشمزه از الگ ( نوعی هلوی محلی ) تهیه می شود. ابتدا پوست الگ را می گیرند و هسته آن را جدا می کنند. سپس به جای هسته، مغز گردوی آسیاب شده و خاک قند و … می ریزند و در نهایت آن را خشک می‌کنند تا جوز قندی آماده شود. در شهرهای دیگر این محصول را به غیر از الگ با میوه های دیگری همچون آلو، انجیر، گلابی و حتی انگور هم درست می کنند.
زعفران، تخم مرغ، آرد برنج، گلاب و شکر ساییده شده مواد لولیه برای تهیه ی یک شیرینی خوشمزه هستند که در بسیاری از شهرهای ایران طبخ می شود. شیرینی برنجی در تور اصفهان نیز از شیرینی های خوش طعم و لذیذ به شمار می رود و استادان ماهری به پخت آن مشغولند.
شیرینی کرکی نام یکی از شیرینی های معروف تور اصفهان است که با طعمی دلچسب طرفداران بسیاری پیدا کرده است. آرد، آرد جوانه گندم، زعفران، روغن، شکر ساییده شده و هل مواد تشکیل دهنده ی این شیرینی لذیذ هستند.
سوغاتی صنایع دستی اصفهان، تنوع فراوانی دارد. اغلب برای خرید این صنایع دستی باید به بازارهای سنتی یا بازار‌هایی که در قطب فرهنگی و تاریخی شهر هستند مراجعه کنید. سوغاتی صنایع دستی اصفهان رنگ های مختلف و زیبایی دارند به شکلی که حتی تماشای بازار آن هم می تواند برای شما جالب باشد. تعدادی از مهم ترین سوغاتی صنایع دستی اصفهان را در ادامه نام می بریم…
میناکاری در بازارهای صنایع دستی اصفهان یکی از مهم ترین سوغات تور اصفهان محسوب می شود. اگر قصد دارید یک هدیه یا سوغات بسیار نفیس از تور اصفهان تهیه کنید. ظروف میناکاری دست ساز انتخاب مناسبی خواهند بود. ظروف یا اشیای میناکاری بر روی مس یا سفال اجرا می شوند که هر کدام زیبایی خود را دارند ولی برای اینکه سوغاتی که می خرید عمر طولانی‌تر داشته باشد می توانید میناکاری را انتخاب کنید که بر روی ظروف مسی پیاده شده باشند. قیمت اشیای میناکاری غیر دست ساز بالا نیست و حتی برای خرید تعداد به عنوان سوغاتی، انتخاب مناسبی است. بعضی از این ظروف در یک جعبه زیبا ارائه می شوند که ظاهر بهتری به عنوان هدیه دارند.
خاتم کاری جز سوغات تور اصفهان به حساب می آید ولی انواع مختلفی از اشیای خاتم کاری غیر از تور اصفهان در شهر‌هایی مانند شیراز و تهران هم دیده می شود. عده بسیاری خاستگاه خاتم کاری را شهر شیراز می دانند و عقیده دارند که در زمان قدرت گرفتن صفویان بسیاری از استادان خاتم کاری به شهر اصفهان فرا خوانده شدند تا آثار هنری زیبایی خلق کنند. در حال حاضر می توانید اشیای خاتم کاری مانند صندوقچه، جعبه، جعبه سیگار، قلمدان، جا مدادی و … را در بازارهای مهم شهر اصفهان مانند بازارهای میدان نقش جهان مشاهده کنید. برای ساخت اشیای خاتم کاری از انواع استخوان های شتر و اسب و همچنین عاج فیل و چوب های فوفل و … استفاده می شود.
قلمکاری از جمله زیباترین سوغات تور اصفهان است. قدمت قلمکاری یا همان چیت سازی را از دوره غزنویان تخمین زده اند. بر اساس مطالعه متخصصان، به دلیل علاقه زیاد درباریان صفوی به هنر قلمکاری، در دوره حکومت ایشان، این هنر به کمال خود رسید. در دوران صفویان برای پارچه لباس هم از قلمکاری استفاده می شده هنوز هم می توانید در بازارهای سنتی تور اصفهان لباس های قلمکاری را مشاهده کنید. غالباً قلمکاری شامل سفره هایی می باشد که در طرح های متقارن یا غیر متقارن مانند مناظر طبیعت، در بازار یافت می شود. بسیاری از افراد از سفره های قلمکار به عنوان رومیزی یا طاقچه پوش و حتی پرده استفاده می کنند تا حال و هوایی نوستالژیک به محیط منزل خود بدهند.
قلم زنی به هنری حکاکی بر روی ظروف فلزی مانند نقره یا برنز گفته می شود. قلم زنی از جمله صنایع دستی ارزشمند تور اصفهان است. قیمت تابلو‌ها و ظروف قلم زنی بالا می باشد زیرا همان طور که گفتیم جنس آن ها از نقره یا برنز است.
ظروف و اشیای مسی از جمله مهم ترین صنایع دستی و سوغات اصفهان به شمار می روند. درست است که بسیاری از ظروف مسی را می توانیم در شهرهای دیگر ایران پیدا کنیم ولی در بازارها و کارگاه های اصفهان انواع دست ساز آن هم وجود دارند. مهم ترین بازار مسگران تور اصفهان مربوط به میدان نقش جهان می باشد.
كد اصفهان ۰۳۱۱
اطلاع رساني شهرداري ۱۳۷
تلفن گوياي هواشناسي استان ۱۳۴
مركز اورژانس ۱۱۵
ساعت گويا ۱۱۹
اعلام وضعيت راههاي كشور ۱۴۸
ستاد مركزي امور پايانه ها ۳۷۷۵۹۳۸۴-۳۷۷۵۴۲۴۹
پايانه كاوه خيابان كاوه بعد از پل شهيد چمران ۹-۳۴۳۵۸۸۸۰
پايانه صفه ميدان آزادي، خيابان هزار جريب ۶-۳۶۷۳۲۷۵۱
پايانه جي فلكه احمد آباد ، خيابان جي ، ابتداي خيابان همدانيان ۳۵۲۱۶۶۰۷
پايانه زاينده رود پل وحيد، بلوار ميرزا كوچك خان جنگلي ۳۷۷۶۰۵۲۹
فرودگاه شهيد بهشتي اتوبان شهيد چمران ۱۹۹
دفتر مركزي فروش بليط ميدان آزادي، ابتداي خيابان سعادت آباد ۳۶۶۸۱۲۶6
واحد اطلاع رساني و ارتباطات مردمي راه آهن ۱۵۳۹
دفتر مركزي فروش بليط راه آهن خيابان چهارباغ بالا (آژانس دنياي پرواز) ۴-۶۶۷۳۱۰۱
دفتر فروش بليط ايستگاهي ميدان آزادي، خيابان هزار جريب، ۵ كيلومتري جاده شيراز روبروي سپاهان شهر ۳۶۹۱۲۶۶۳
دفتر نمايندگي راه آهن ميدان انقلاب اسلامي ابتداي خيابان چهارباغ عباسي ۳۲۲۲۷۲۶1
فاصله شهر اصفهان تا تهران 448 کیلومتر است و حدود 4 ساعت و 45 دقیقه طول می‌کشد تا زمینی از تهران به اصفهان سفر کنیم. سفر زمینی از تهران به اصفهان دو مسیر قدیمی و آزاد راه دارد. مسیر قدیمی سفر به تور اصفهان از تهران با عبور از قم و سلفچگان به اصفهان می‌رسد. آزاد راه که مسیر جدید تهران به تور اصفهان است، از سمت قم، کاشان و نطنز عبور کرده و به تور اصفهان می‌رسد که فرصت خوبی برای دیدن این شهرها نیز می‌باشد.
سفر زمینی به اصفهان با خودروی شخصی یا اتوبوس نیز امکان‌پذیر است. دو پایانه اصلی مسافربری تور اصفهان، پایانه‌های صفه و کاوه می‌باشند که روزانه برای سفر به بیشتر شهرهای ایران اتوبوس دارند.
از تهران به اصفهان با هواپیما 55 دقیقه طول می‌کشد. فرودگاه اصفهان به شهرهای شهرهای تهران، تبریز، تفلیس، شیراز، ساری، عسلویه، نجف، ماهشهر، مشهد، کیش، کرمان، استانبول، دبی، بوشهر، بندرعباس، اهواز و آبادان پرواز دارد.
از تهران به اصفهان با قطار حدود 7 ساعت طول می‌کشد. زرین شهر، حسن آباد، کاشان، بادرود و دیزیچه ایستگاه های مهم راه آهن اصفهان می‌باشند.
